Rozpoczęła się kampania społeczna „Warszawiacy się nie boją”. Jest ona odpowiedzią na narastającą falę nieufności wobec cudzoziemców w Polsce, szczególnie wobec uchodźców, która przejawia się wzrostem aktów agresji.

 

- Nie ma zgody na podgrzewanie atmosfery strachu wobec uchodźców oraz akceptację aktów agresji, także wobec cudzoziemców mieszkających już w stolicy. Naszym obowiązkiem nie jest stawianie murów, tylko budowanie mostów. Mamy nadzieję, że kampania wzbudzi większą empatię i chęć włączenia się w pomoc najbardziej potrzebującym – mówi Hanna Gronkiewicz-Waltz, prezydent stolicy.

 

O tym jaka duża jest skala nienawiści wobec uchodźców mogą świadczyć zarejestrowane w 2017 roku w stolicy zdarzenia, oto kilka z nich:

•          wolska policja zatrzymała grupę mężczyzn, którzy pobili obywatela Mali,
•          trzech mężczyzn zaczepiało i grozić Hindusce w autobusie linii N44,
•          przez kilka miesięcy nieznani sprawcy demolowali kawiarnię pewnego Irańczyka i wysyłali listy z pogróżkami,
•          na Mokotowie para Ukraińców została pobita, a następnie spryskana gazem łzawiącym przez przechodzącego obok mężczyznę,
•          Etiopczyk Salomonem Demissie został zaatakowany przed blokiem, w którym mieszka na warszawskich Bielanach,
•          23-letni student z Indii został pobity w autobusie w Wawrze,
•          mężczyzna greckiego pochodzenia został zaatakowany w autobusie linii 109.

 

Kształtowanie pozytywnych postaw wobec uchodźców oraz zwiększenie wiedzy warszawiaków i warszawianek na temat uchodźctwa to główne cele kampanii. W oparciu o cztery hasła, bohaterowie - mieszkańcy Warszawy - przekonują, że nie boją się uchodźców. Co jest niezwykle ważne, z uwagi na rosnącą nieufność i obawę Polaków przed napływem uchodźców do naszego kraju*.

 

W kampanii biorą udział: Halina, uczestniczka Powstania Warszawskiego, dwukrotnie odznaczona Krzyżem Walecznych, dziś jednoznacznie wypowiada się „Warszawiacy się nie boją pomagać uchodźcom”, Rafał, motorniczy warszawskich tramwajów, który podczas swojej pracy pomagał zaatakowanym imigrantom, Marta i Piotr, młodzi warszawscy przedsiębiorcy pracujący na co dzień we własnej stolarni, których córeczki chodzą z dziećmi imigranckimi do przedszkola, Natan, który ucząc się w Akademii Sztuk Pięknych, na co dzień obcuje z wieloma cudzoziemcami. - Wszyscy jesteśmy ludźmi, powinniśmy sobie pomagać. Nie możemy się godzić z falą nienawiści, która jest skierowana w stronę osób, które zostały zmuszone do porzucenia swojego domu i muszą szukać szczęścia w zupełnie nowym otoczeniu.  Nie możemy być tchórzami i udawać, że nie widzimy tego co się dzieje – powiedział pani Marta podczas dzisiejszej konferencji, na pytanie dlaczego zdecydowała się zostać bohaterką spotu promującego kampanię.

 

Wspólne powiedzenie przez bohaterów kampanii słów „Nie boję się” ma być wyrazem powszechnej odwagi i stanięciem za wartościami solidarności i humanitaryzmu. Kampania jest odpowiedzią na narastającą falę nieufności wobec cudzoziemców w Warszawie, szczególnie wobec uchodźców, przejawiająca się wzrostem aktów agresji. Założenia do kampanii zostały wypracowane z warszawskimi organizacjami pozarządowymi zajmującymi się pracą na rzecz uchodźców.

 

- Kampania będzie prowadzona w Warszawie do 4 marca br., z wykorzystaniem 30’ sekundowego spotu prezentowanego na monitorach w komunikacji miejskiej oraz grafik prezentowanych na nośnikach zewnętrznych. Wydrukowane plakaty trafią także do ponad 900 warszawskich szkół, instytucji kultury i ośrodków sportu. Chcemy, aby ta kampania była widoczna i stała się przyczynkiem do rozmowy o sytuacji uchodźców w naszym społeczeństwie – mówi Karolina Malczyk, wicedyrektor Centrum Komunikacji Społecznej.

 

W ramach kampanii została uruchomiona strona internetowa, która zawiera podstawowe informacje o uchodźcach i cudzoziemcach w Warszawie, wsparciu miasta. Jej ważnym elementem jest baza kontaktowa do organizacji pozarządowych lub miejskich udzielających wsparcia uchodźcom. Na stronie znajdują się scenariusze lekcji oraz informacje, które mogą być pomocne dla nauczycieli, którzy chcą w szkołach prowadzić lekcje dotyczące wielokulturowości, uchodźctwa i migracji.

 

Warszawa stawia na edukację wielokulturową

Warto przypomnieć, że w warszawskich szkołach od 11 lat realizujemy projekty z zakresu edukacji międzykulturowej, powiązanej z zagadnieniami uchodźców. W ramach zadania „Młodzi obywatele Warszawy” realizowane są programy wychowawcze mające na celu przeciwdziałanie powstawaniu konfliktów w różnych środowiskach, wykształcenie postawy tolerancji oraz otwartości na ludzi pochodzących z różnych środowisk. W ramach zadania „Młodzi warszawiacy innym mieszkańcom” realizujemy działania mające na celu integrację dzieci cudzoziemskich, dzieci uchodźców i z mniejszości narodowych. W ciągu 11 lat na projekty rozwijające postawy otwartości, poszanowania demokracji, przeciwdziałające ksenofobii, rasizmowi, nietolerancji i budujące przestrzeń dialogu Warszawa przeznaczyła 2,3 mln zł. W tym roku szkolnych przeznaczymy na ten cel 600 tys. zł.

Na stronie Biura Edukacji dostępne są scenariusze lekcji poświęcone akceptacji różnorodności w społeczności lokalnej. Scenariusze mogą służyć również nauczycielom z innych miast Polski.

Działania solidarnościowe

Warszawa i jej mieszkańcy nie pozostali obojętni na międzynarodowy apel o pomoc i włączyli się aktywnie w finansowe wsparcie dla Aleppo, gdzie tysiące ludzi pozostaje bez dachu nad głową. Mieszkańcy stolicy wsparli zbiórkę pieniędzy do puszek podczas spektakli, koncertów charytatywnych czy wydarzeń sportowych organizowanych przez stołeczne instytucje kultury. Również instytucje wyraziły solidarność z ofiarami wojny domowej w Syrii przekazując dochody z wybranych wydarzeń. Do tej pory udało się zebrać blisko milion złotych. Środki, te zostaną przeznaczone m.in. na pomoc żywnościową dla rodzin, rozbudowę szkół, budowę bibliotek,  stypendia dla studentów. Warszawa pomagała również wcześniej innych uczniom i szkołom ze świata, których dotknęły wojny. Takim przykładem było przyjęcie w lutym 2009 roku grupy 120 dzieci z Gruzji, z terenów na które najechały wojska rosyjskie. Dzieci te miały zapewniony 3-tygodniowy pobyt wypoczynkowo-rehabilitacyjny w Mielnie nad Bałtykiem .

Ciągłość pomocy - Warszawa w ciągu ostatnich dziesięciu lat (2008-2018) wsparła uczniów pokrzywdzonych przez wojny (Gruzja – Syria – Ukraina).

 

Współpraca z organizacjami pozarządowymi

W mieście funkcjonuje Komisja Dialogu Społecznego ds. Cudzoziemców tworzona przez ponad 30 organizacji pozarządowych oraz m.st. Warszawę. Jest to gremium inicjatywno-doradcze współpracujące ze sobą w celu wypracowywania rozwiązań służących wsparciu i integracji cudzoziemców mieszkających w Warszawie. Miasto poprzez udzielenie dotacji wspiera organizacje pozarządowe, które pomagają m.in. w zakresie: porad i informacji prawnych dotyczących obowiązujących regulacji instytucjonalnych, poradnictwa psychologicznego i pedagogicznego, diagnozowania problemów, podejmowania działań profilaktycznych, wsparcia rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej i materialnej, poradnictwa międzykulturowego i integracyjnego, zawodowego, mediacji międzykulturowych, jak i podnoszenia znajomości języka polskiego.

 

Centrum Wielokulturowe w Warszawie

Pod koniec 2014 roku powstało Centrum Wielokulturowe, stanowiące platformę współpracy między organizacjami, m.st. Warszawą oraz innymi instytucjami zaangażowanymi w ten projekt jako partnerzy. Nad koncepcją i najważniejszymi zadaniami Centrum wspólnie pracowali przedstawiciele Urzędu oraz 30 organizacji pozarządowych, w wyniku czego powstał plan priorytetowych działań. Główne obszary realizowanych działań to: aktywizacja, informacja, kultura i edukacja. Przez 3 lata zorganizowano tu blisko 1000 inicjatyw.

 

Dzieci uchodźców i imigrantów w naszych szkołach

Liczba uczniów cudzoziemskich w szkołach prowadzonych przez warszawski samorząd  w ostatnich latach sukcesywnie rośnie (wzrost o około 500-600 uczniów rocznie z 1074 w roku 2012 do 3437 w roku 2017). Do tego dochodzą uczniowie w cudzoziemscy w szkołach niepublicznych. Głowna grupę stanowią Ukraińcy.

W Warszawskim Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń został uruchomiony punkt kontaktowy oraz Zespół ds. nauczania dzieci cudzoziemskich i reemigrantów w warszawskich szkołach. Celem punktu i Zespołu jest pomoc nauczycielom i dyrektorom szkół, w których uczą się dzieci cudzoziemskie, w tym dzieci uchodźców, imigrantów, jak też reemigrujące dzieci polskie.

 

Na terenie m.st. Warszawy realizatorem zadania dotyczącego Integracji cudzoziemców jest Warszawskie Centrum Pomocy Rodzinie. Celem udzielanej przez WCPR pomocy jest zapewnienie wsparcia w początkowym okresie adaptacji uchodźców i osób objętych ochroną uzupełniającą do warunków życia w Polsce oraz rozpoczęcia samodzielnego życia. Podstawową rolą WCPR w realizacji tego zadania jest rozpoznanie bieżącej sytuacji cudzoziemca, określenie jego potrzeb oraz zapewnienie adekwatnej pomocy. Narzędziem temu służącym jest indywidualny program Integracji, który jest pisemną umową między osobą korzystająca z pomocy, a powiatowym centrum pomocy rodzinie (WCPR). Umowa ta określa wzajemne zobowiązania oraz sposób współdziałania. Czas trwania programu integracyjnego nie może przekraczać 12 miesięcy. Celem Indywidualnego Programu Integracji jest zapewnienie wsparcia w początkowym okresie adaptacji uchodźców i osób objętych ochroną uzupełniającą do warunków życia w Polsce oraz rozpoczęcia samodzielnego życia. Pomoc przyznawana w ramach programu obejmuje:

•          świadczenia pieniężne na bieżące utrzymanie oraz pokrycie wydatków na naukę języka polskiego;
•          opłacenie składki na ubezpieczenie zdrowotne;
•          poradnictwo specjalistyczne – psychologiczne, rodzinne, prawne;
•          udzielanie informacji oraz pomocy w kontaktach z instytucjami , w szczególności z urzędem pracy, ze środowiskiem lokalnym, organizacjami pozarządowymi;
•          inne działania wspierające, zależne od indywidualnej sytuacji cudzoziemca i jego rodziny.

 

W roku 2017 pracownicy WCPR wspierali w procesie integracji 175 cudzoziemców, w tym:

•          43 ze statusem uchodźcy,
•          128 legitymujących się ochroną uzupełniającą,
•          3 osoby które uzyskały zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną cudzoziemca  zamieszkałego w Polsce, posiadającego ochronę uzupełniająca
•          1 osobę, która uzyskała zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną cudzoziemca zamieszkałego w Polsce, posiadającego status uchodźcy.

 

Cudzoziemcy uczestniczyli w 89 indywidualnych programach integracyjnych, w tym 7 IPI realizowane przez 8 osób narodowości Syryjskiej ze statusem uchodźcy i 2 IPI przez 2 osoby z ochroną uzupełniającą (10 osób narodowości Syryjskiej było uczestnikami  łącznie 9 programów integracji). Ponadto 3 wnioski złożone przez osoby narodowości Syryjskiej posiadające status uchodźcy w 2017 r. są w trakcie rozpatrywania.

 

WCPR realizował i realizuje programy na rzecz cudzoziemców finansowane ze środków z UE. W programie „Wsparcie-Aktywizacja-Włączenie”, ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, który ma zwiększyć stopień integracji i perspektyw na rynku pracy cudzoziemców, w latach 2017-2018 zaplanowano udział w nim 50 imigrantów. W programie „Witaj Warszawo”, ze środków Funduszu Azylu, Migracji i Integracji skierowany był do cudzoziemców zamieszkujących na terenie Warszawy i legitymujących się statusem uchodźcy lub ochroną uzupełniającą oraz ich rodzin. Jego celem było zwiększenie stopnia integracji w społeczeństwie polskim i społeczności lokalnej. W latach 2016 i 2017 wzięło w nim udział 230 cudzoziemców.

 

Warszawa realizuje także testowy projekt InTEgracji cudzoziemców z uwzględnieniem potrzeb rynku pracy (WITEK). Założeniem projektu jest przeprowadzenie pilotażu programu szybkiej integracji cudzoziemców przez pracę, którzy na terenie Polski otrzymali status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą. Przeprowadzenie pilotażu będzie przygotowaniem do realizacji podobnych działań na szerszą skalę. Istotnym elementem programu jest wypracowanie modelu współpracy różnych służb i organizacji działających w obszarach kluczowych dla efektywnej integracji cudzoziemców.

 

Materiały graficzne kampanii „Warszawiacy się nie boją” do pobrania.

 

*Jeszcze w połowie 2014 roku, kiedy Polacy po raz pierwszy usłyszeli o potrzebie udzielenia pomocy uchodźcom, zdecydowana większość z nich zareagowała pozytywnie. W sondażu CBOS, aż 72% osób zadeklarowało poparcie dla przyjmowania uchodźców z krajów objętych konfliktami zbrojnymi. W lutym 2016 zaledwie 39% zgłaszało chęć pomocy, a w 2017 r. już tylko 27%. Niechęć Polaków wobec „innych” utożsamiana jest dziś przede wszystkim z muzułmańskimi uchodźcami. 73% osób badanych przez CBOS była nieprzyjaźnie nastawione wobec muzułmanów. Większości islam kojarzył się z religią i terroryzmem. Ponad 50% badanych przyznało się do tego, że są islamofobami i boją się terroryzmu. Warto podkreślić fakt, że muzułmanie stanowią bardzo niewielki procent polskiego społeczeństwa (szacunkowo od 5000 do 10000), a 78% badanych wskazało, że nie zna żadnego muzułmanina. Niewiedza powoduje również, że często mylone są pojęcia „uchodźca” z „imigrantem”, co sprzyja przemieszczeniu negatywnych uczuć z uchodźców na inne grupy cudzoziemców przebywających w Polsce.