Rozbudowa drugiej i prace projektowe przy trzeciej linii metra oraz budowa tras tramwajowych do Wilanowa i na ulicy M. Kasprzaka – oto najważniejsze inwestycje komunikacyjne stolicy w 2023 roku. Jednocześnie Warszawa cały czas zmienia swoją flotę autobusową na ekologiczną, a starsze tramwaje i pociągi metra zastępowane są nowoczesnymi i wygodnymi składami. Warszawianki i warszawiacy coraz chętniej korzystają z takiego Warszawskiego Transportu Publicznego

W badaniu jakości komunikacji miejskiej przeprowadzonym przez firmę konsultingową Oliver Wyman i Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley w grudniu 2022 roku Warszawa znalazła się na 19. miejscu na świecie.

Metrem szybciej i bliżej

W trakcie obecnej kadencji prezydenckiej stolica sukcesywnie rozbudowuje II linię metra – w latach 2019-2023 otwarto 11 nowych stacji. Obecnie podróżni mogą korzystać z 39 stacji metra, a łączna długość tras to prawie 40 km. W najbliższych latach przybędą kolejne trzy stacje na linii M2. A według masterplanu komunikacyjnego dla Warszawy do 2050 roku powstaną w mieście trzy nowe linie metra. Dzięki temu 17 z 18 dzielnic będzie miało dostęp do metra, a ponad połowa mieszkańców stolicy – zgodnie z ideą miasta 15-minutowego – będzie mieszkać w zasięgu dojścia piechotą do stacji metra.

– Chcemy, żeby Warszawa była nie tylko idealnym miejscem do pracy, ale także wymarzonym miejscem do życia. Budowa kolejnych linii metra ma tu kluczowe znaczenie, bo komunikacja jest jedną z najważniejszych usług, jakie świadczymy naszym mieszkańcom – mówił prezydent Rafał Trzaskowski ogłaszając w grudniu rozpoczęcie prac projektowych dla pierwszego odcinka trzeciej linii warszawskiego metra – od Stadionu Narodowego do stacji Gocław. Na nowej trasie – o długości ponad 8 km – znajdzie się siedem stacji, w tym sześć nowych (stacja Stadion Narodowy linii M2 została wybudowana od razu dla dwóch linii metra). Budowa linii M3 powinna ruszyć w 2028 roku. Pierwsi pasażerowie pojadą nią kilka lat później.

Jednocześnie w decydujący etap wchodzi budowa bemowskiego odcinka linii M2. Trwają prace ziemne przy trzech ostatnich stacjach (Lazurowa, Chrzanów i Karolin) oraz stacji techniczno-postojowej Karolin. – Dotrze tu sieć podziemna samej kolejki, natomiast potrzebne jest również zaplecze warsztatowe i gospodarcze – a to wszystko na 30 hektarach terenu. Ta stacja postojowa jest naprawdę duża, a inwestycja imponująca. Jest potrzebna do obsługi II linii, ale również do obsługi pierwszego etapu III linii – dodaje prezydent Warszawy.

W 2026 roku, kiedy oddany zostanie do ruchu ostatni odcinek linii M2, pasażerów na tej trasie będą wozić m.in. nowoczesne pociągi Skoda Varsovia. W stolicy jest już 37 takich składów.

Transport szynowy jest eko

Trwają prace przy budowie tramwaju do Wilanowa. Po oddaniu ulicy Spacerowej do ruchu, na ferie zimowe zaplanowane jest rozpoczęcie budowy nowego ciepłociągu i torów tramwajowych na skrzyżowaniu ulicy Belwederskiej z Dolną i Chełmską. Również na styczeń zaplanowano zmiany na dwóch kolejnych skrzyżowaniach. Przy al. W. Witosa i al. Wilanowskiej ruch drogowy będzie odbywał się już przez nowe tory tramwajowe. W pierwszym kwartale 2024 roku ruch drogowy ma być przełożony na nowo zbudowaną jezdnię. Tramwaj po ulicy J. Gagarina pojedzie na wiosnę 2024 roku, a do Wilanowa dotrze wraz z rozpoczęciem roku szkolnego w 2024 roku.

Dobiega końca budowa trasy tramwajowej na ulicy M. Kasprzaka. Cała linia ma 3,5 km długości, a do zbudowania zostało już tylko ostatnie 200 m torów. Gotowe są zielone tory przy Gazowni Warszawskiej. To 2,5 km zielonego dywanu z rozchodnika. Zima nie przeszkadza wykonawcy – Strabag Polska – ekipy budowlane pracują pod namiotami. Nową trasą tramwajową będzie można dojechać – już w przyszłym roku – z Woli do centrum w kilka minut. Tramwaj dotrze do dwóch stacji metra i na dworzec kolejowy Warszawa Centralna. Pojadą tu linie 10 i 11.

W planach jest również podziemna trasa pod Dworcem Zachodnim. Tramwaje Warszawskie pracują nad przygotowaniem kolejnych tras – na Gocław, wzdłuż Pola Mokotowskiego, na Zieloną Białołękę i wzdłuż ulicy Modlińskiej.

Nowe trasy obsłużą m.in. nowe, niskopodłogowe składy Hyundai Rotem. Warszawa kupiła ich aż 123. Wszystkie są już w stolicy, ale kilka – zanim wyjedzie na tory – przechodzi jeszcze tzw. odbiory techniczne.

Wygodny wspólny bilet

Mieszkańcy aglomeracji warszawskiej mogą korzystać z jednego biletu w Warszawskim Transporcie Publicznym i w pociągach Kolei Mazowieckich – w sierpniu przedłużona została umowa na Wspólny Bilet KM-ZTM (do końca marca 2025 roku). Dzięki niej pasażerowie mający bilety ZTM dobowe lub dłuższe (czyli bilety 3-dniowe, weekendowe, 30 lub 90 dniowe), bilet seniora czy bilety dla dzieci z rodzin posiadających troje dzieci lub uprawnienia do ulgowych lub bezpłatnych przejazdów środkami lokalnego transportu zbiorowego w Warszawie, mogą jeździć pociągami Kolei Mazowieckich w określonej strefie bez konieczności kupowania dodatkowego biletu na pociąg.

Strefa obowiązywania wspólnego biletu sięga kilkunastu kilometrów poza Warszawę. To oznacza nie tylko wygodę w codziennych podróżach, ale także wymierne korzyści finansowe – rocznie można zaoszczędzić kilkaset złotych.

W stolicy pociągi KM są znakomitym rozszerzeniem sieci WTP – zarówno w centrum Warszawy jak i na jej obrzeżach, bo jeżdżą w Wawrze, Białołęce, Ursynowie, Ursusie i Włochach. Zielono-białe składy mazowieckiego przewoźnika zatrzymują się w samym sercu Warszawy – na stacji Warszawa Śródmieście – oraz w pobliżu stacji obydwu linii metra: Centrum, Dworzec Gdański, Stadion Narodowy, Dworzec Wileński, Młynów, Dworzec Gdański. Połączenia KM uzupełniają się z warszawską Szybką Koleją Miejską.

Nowe linie autobusowe i kolejne „elektryki”

Sukcesywnie „odświeżany” jest również tabor autobusowy. Miejskie Zakłady Autobusowe odebrały w tym roku kolejnych 60 pojazdów o niskoemisyjnym napędzie LNG (skroplony gaz ziemny). Obecnie we flocie MZA jest 1375 autobusów, w tym: 160 elektrycznych, 335 gazowych i 4 hybrydowe. Kolejnych 12 „elektryków” Solaris Urbino 18 Electric dotrze do stolicy w 2024 i 2025 roku. Podpisana zostanie również umowa na dostawę następnych 30 zeroemisyjnych autobusów, a w przyszłości (lata 2025-2026) MZA ogłosi przetarg na 80 elektrycznych pojazdów.

Nowoczesne i ekologiczne autobusy jeżdżą już także poza Warszawą. W tym roku uruchomiona została nowa lokalna linia L33 w Lesznowoli. Autobusy dowożą pasażerów do stacji kolejowej Warszawa Jeziorki – wygodnego miejsca przesiadkowego. Z pobliskich przystanków na wiadukcie, nad linią kolejową, odjeżdżają autobusy linii 715 i 737, a po zachodniej stronie torów zlokalizowana jest pętla autobusu linii 809. Na stacji Warszawa Jeziorki zatrzymują się również pociągi Kolei Mazowieckich i Szybkiej Kolei Miejskiej. Także do pociągu na stacji Warszawa Falenica dojeżdżają z podwarszawskiego Józefowa autobusy L50. Efektem współpracy z lokalnym samorządem jest także wydłużenie trasy linii 705 – autobusy wjeżdżają teraz w głąb Nowych Załubic.

Jednym z najszybciej rozwijających się obszarów Warszawy jest Wschodnia Białołęka. Choć rozległa dzielnica jest oddalona o kilkanaście kilometrów od centrum Warszawy, nowe inwestycje komunikacyjne sukcesywnie skracają czas dojazdu do szkoły, pracy czy kina. Jesienią, po zakończeniu budowy lokalnych ulic i części inwestycji kanalizacyjnych, zmieniły się trasy autobusów linii 120, 134, 226, 314, 326 i N14. Dzięki temu autobusy obsługują nowe osiedla, poprawił się dojazd do stacji metra M1 i M2 oraz do Dworca Wschodniego. Lepszy dojazd komunikacją publiczną jest także do szkoły podstawowej przy ulicy Ruskowy Bród.

W styczniu została oddana do użytku nowa pętla autobusowa przy ulicy J. Ostroroga, która zastąpiła kraniec Młynów. Do nowej pętli dojeżdżają autobusy linii 106 i 136. W ramach inwestycji powstały także chodniki i wiata dla rowerów z zielonym dachem z rozchodnika oraz ustawiono wiaty przystankowe i ładowarki dla autobusów elektrycznych.

W marcu po raz pierwszy na tory wyjechały pociągi nowej linii Szybkiej Kolei Miejskiej – S4, która połączyła Piaseczno przez Warszawę Gdańską z Zegrzem oraz S40, które obsługują w dni powszednie trasę Piaseczno – Warszawa Główna (obecnie z powodu przebudowy Warszawy Zachodniej czasowo pociągi dojeżdżają do Warszawy Rakowiec). Trasy tych linii w wielu miejscach przecinają się z trasami innych linii Warszawskiego Transportu Publicznego, co umożliwia przesiadki między pociągami, autobusami, tramwajami i metrem. Na trasie przejazdu nowej SKM są dwa parkingi P+R – przy przystankach Warszawa Jeziorki i Warszawa Żerań. Nowe połączenia obsługiwane są dostępnym taborem, w tym najnowszymi pociągami typu Impuls 2.

Tegoroczny sezon Warszawskich Linii Turystycznych był nie tylko jubileuszowy (to już 15 lat!) ale także rekordowy. W sezonie (maj-wrzesień) z przepraw promowych przez Wisłę, podróży zabytkowymi tramwajami (linie T i 36) i autobusami (linia 100), rejsów statkiem do Serocka oraz przejażdżek koleją wąskotorową skorzystało ponad 200 tys. osób. Najpopularniejsze były bezpłatne promy – przez Wisłę można było się przeprawić na trzech trasach: promem Słonka – pomiędzy Cyplem Czerniakowskim a Saską Kępą; promem Pliszka: Most Józefa Poniatowskiego – Stadion Narodowy; promem Wilga: Podzamcze z Fontannami – ZOO. Promy przewiozły ponad 161 tysięcy pasażerów – najwięcej Wilga, ponad 70 tysięcy.

W maju była jeszcze jedna okazja, aby podziwiać zabytkowe autobusy i tramwaje. WTP wziął udział w Nocy Muzeów. Najpierw była parada komunikacyjnych zabytków ulicami Warszawy, a potem obsługiwały specjalne linie muzealne dowożące do miejsc wartych obejrzenia w tę wyjątkową noc.

Dniem największej mobilizacji WTP jest dzień Wszystkich Świętych. Co roku w tym czasie na warszawskie ulice wyruszają setki dodatkowych autobusów i tramwajów, z których chętnie korzystają mieszkańcy stolicy i goście. Podjeżdżają niemal pod same bramy nekropolii, a pasażerowie nie muszą się martwić, gdzie zaparkować swoje auto. W sam dzień Wszystkich Świętych, który jest ustawowo wolny od pracy, na stołeczne ulice wyjechały autobusy i tramwaje 24 specjalnych linii cmentarnych i dodatkowo zasililiśmy 19 linii kursujących regularnie. Na obie linie metra skierowane zostały dodatkowe pociągi, uruchomiona była też linia tramwajowa 25, a do obsługi wybranych tras wysłaliśmy pojazdy o większej pojemności. Łącznie dało to 521 dodatkowych autobusów (w tym 492 na liniach cmentarnych) i 47 tramwajów (w tym na liniach cmentarnych 27). W sumie na ulice wyjechało niemal tyle pojazdów co w dzień powszedni. Specjalne linie cmentarne przewiozły w tym czasie ponad 434 tysiące osób; w sam dzień Wszystkich Świętych było to ponad 350 tysięcy pasażerów. W ciągu trzech dni specjalnej komunikacji łącznie sprzedanych zostało 714 761 biletów!

Zielone tory i wiaty

Warszawski Transport Publiczny lubi zieleń. Już ponad 33 km torów tramwajowych w stolicy jest pokryte roślinnością. W tym roku tramwajarze oddali do użytku zielone torowisko m.in. na ulicach T. Chałubińskiego i Obozowej. W trakcie modernizacji torowisk klasyczne tory z tłuczniem zastępowane są zielonymi. W tym roku, kiedy tramwaje ruszą po nowo budowanych trasach do Wilanowa, na ulicy J. Gagarina, na Stegny i wzdłuż M. Kasprzaka długość zielonych torów wzrośnie już do 47 km – wszystkie nowo budowane trasy od razu są projektowane z zielonymi torowiskami. Zielone torowiska znajdą się też na kolejnych trasach tramwajowych, których budowa jest zaplanowana na 2024 i 2025 rok.

W 2023 roku aż 44 wiaty zyskały zielone dachy i oznakowane szyby – w stolicy jest już 90 takich wiat. Posiadają dywan z zielonego rozchodnika oraz specjalne szyby przystankowe, ostrzegające ptaki przed zderzeniem.

Tramwajarze i miejscy ogrodnicy założyli rabaty z roślinami na ulicy Grochowskiej. Na dwóch platformach przystanku tramwajowego przy ulicy L. Kickiego płyty chodnikowe zostały zastąpione roślinami. Łącznie powstało 18 rabat o całkowitej powierzchni 300 metrów kwadratowych. Rozbetonowane zostały również cztery dojścia do innych przystanków – przy ulicy Lubelskiej, Międzyborskiej i L. Kickiego.

Smukłe, przeszklone, w kształcie litery M – tak wygląda nowe zadaszenie nad schodami na stację metra Świętokrzyska linii M1. Nowe zadaszenie wejścia nr 8 powstało w miejsce dawnej, przeszklonej, niebieskiej tuby. Wymianą zadaszenia zajęła się spółka CP Development – inwestor nowego biurowca na rogu ulicy Świętokrzyskiej i Marszałkowskiej. Zadaszenie nawiązuje wyglądem do tych nad wejściami na stacje drugiej linii metra. Na stalową konstrukcję w kolorze jasnoszarym nałożono szklany dach układający się w kształt litery M. Tafle szkła są zadrukowane figurami geometrycznymi w kolorze żółtym. Skrajne szklane narożniki są zaokrąglone. Jednocześnie wymienione zostały elementy informacji wizualnej – nowe, duże i czytelne, nawiązują do stylistyki obowiązującej na drugiej linii metra.

fot. ZTM