Każdego dnia na warszawskich ulicach można spotkać charakterystyczne, pomarańczowe samochody Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w m.st. Warszawie („MPO Warszawa”). Ponad 120 nowoczesnych śmieciarek przemierza średnio 180 tras dziennie, by zgodnie z harmonogramem odbierać odpady pochodzące ze stołecznych dzielnic. Każda z obsługujących te pojazdy załóg opróżnia od 80 do ponad 200 pojemników! Sprawny odbiór tak dużej ilości zróżnicowanych odpadów nie byłby możliwy bez opracowania efektywnego i dobrze funkcjonującego systemu, a także zapewnienia odpowiedniego zaplecza logistycznego. Kto zatem dba o stałą optymalizację tras przejazdu śmieciarek, a także jak zorganizowana jest logistyka odbioru odpadów komunalnych przez MPO Warszawa?

Wielopoziomowy i sprawnie funkcjonujący system odbioru odpadów komunalnych w dzielnicach obsługiwanych przez Spółkę jest dziełem pracowników MPO Warszawa. To dzięki ich skrupulatnej, codziennej pracy powstają trasy, którymi każdego dnia poruszają się samochody miejskiej Spółki. Planowanie tras dla stołecznych śmieciarek wymaga ciągłej styczności z ciągami liczb, siatką przecinających się ulic, a także bieżącego monitorowania zmian, jakie zachodzą w mieście – na tej bowiem podstawie dokonuje się aktualizacji tras.

Jak podkreślają pracownicy MPO Warszawa odpowiedzialni za wyznaczanie planu odbiorów odpadów komunalnych, bardzo ważne jest odróżnienie dwóch pojęć, które łatwo ze sobą pomylić – „trasy” oraz „trasówki”.

- Trasa to ogólny zbiór adresów i pojemników na danym obszarze. Natomiast trasówka jest selekcją adresów, pojemników, a także numerów RFID tych pojemników z określonej trasy i na konkretny dzień. Trasówki są podzielone ze względu na frakcje. Ma to oczywiście związek z tym, że poszczególnych frakcji nie można ze sobą mieszać – wyjaśnia Krzysztof Piechocki, kierownik Zespołu Logistyki MPO Warszawa.

Stworzenie tzw. „drzewa” organizacyjnego (czyli wykreowanie tras od podstaw) jest możliwe dzięki systemowi informatycznemu „Xtrack”. Każda trasa składa się z pomniejszych elementów, które w slangu pracowniczym określane są jako „węzły” oraz „podwęzły”.

- Główny węzeł stanowi konkretna dzielnica. Po rozwinięciu węzeł ten dzieli się na frakcje komunalne, te zaś dalej na pojazdy (numery taborowe) i numery poszczególnych tras. Każdy węzeł musi zostać ręcznie opisany indywidualnymi atrybutami, w przeciwnym wypadku wygenerowanie prawidłowych trasówek byłoby niemożliwe – dodaje Andrzej Godlewski, zastępca kierownika Zespołu Logistyki MPO Warszawa.

Tak więc każda z ponad stu tras dzieli się dodatkowo na tysiące pomniejszych węzłów - dopiero ich opisanie umożliwia generowanie sesji zleceń, czyli tzw. trasówek, na konkretny dzień. Ich prawidłowe ustalenie stanowi więc skomplikowane wyzwanie logistyczne.

- Trasówki powstają z jednodniowym wyprzedzeniem. Nie generujemy ich na kolejne dni ze względu na to, że codziennie może dojść do jakiejś zmiany na trasie – kontynuuje Andrzej Godlewski.

Jak więc są ustalane trasy dla poszczególnych pojazdów MPO Warszawa? Przede wszystkim przy ich tworzeniu należy pamiętać o ekonomicznym i efektywnym poruszaniu się śmieciarek oraz o ograniczaniu ich kosztów eksploatacyjnych. Ważne jest również to, aby samochody nie wadziły sobie nawzajem podczas odbiorów, np. na wąskich uliczkach.

- Trasy nigdy nie pozostają w swoich pierwotnych formach. Są modyfikowane na bieżąco z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb mieszkańców. Pojawiają się nowe adresy, znikają stare, zmienia się liczba i typ pojemników – podczas modyfikacji to wszystko jest brane pod uwagę – dodaje Krzysztof Piechocki.

Niezwykle istotną rolę pełnią też uwagi oraz sugestie płynące bezpośrednio ze strony załóg obsługujących miasto – ci pracownicy bowiem najlepiej znają warunki panujące w poszczególnych lokalizacjach, a także wynikające z nich potrzeby. Niejednokrotnie to właśnie za sprawą obserwacji członków załóg MPO Warszawa na trasach wprowadzane zostają korekty (takie jak np. dostawienie dodatkowych pojemników). O aktualność samych tras dbają natomiast opiekunowie logistyczni.

- Standardowo trasie nadajemy trzycyfrowe oznaczenie. Pierwsza cyfra oznacza numer zadania obsługiwanego przez Spółkę, druga cyfra to frakcja, a trzecia to numer porządkowy trasy. Mamy też numery tras na usługi komercyjne oraz numery dedykowane obsłudze Sulejówka – w tym wypadku numeracja jest czterocyfrowa. Indywidualne numery tras posiadają również transporty do instalacji zagospodarowania odpadów czy pojazdy myjące – podsumowuje Andrzej Godlewski.

Fot. MPO