Po rozwodzie sąd, zgodnie z moim porozumieniem z żoną, przyznał mi opiekę nad dziesięcioletnią córką. Moja była żona na stałe mieszka w USA, zarówno ja jak i córka nie mamy z nią kontaktu i nie wiemy gdzie dokładnie mieszka. W tym roku chciałem zabrać córkę na wakacje do Turcji. W związku z tym muszę wyrobić córce paszport. Kolega z pracy mi mówił, że będę potrzebował do tego zgody matki. Czy to prawda? Czy muszę prosić byłą żonę o pozwolenie na wakacje zagranicą z córką? Czy mogę to załatwić w inny sposób, zważywszy na fakt że nie wiem gdzie przebywa matka dziecka? 

Niestety Pana kolega ma rację. Z listu, który wysłał Pan do redakcji wynika, że pomimo rozwodu pełna władza rodzicielska przysługuje zarówno Panu jak i Pana byłej żonie. Zgodnie z  art. 97 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: „Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.” Z kolei § 2 tego przepisu stanowi, że o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie, ale w braku takiego porozumienia między nimi, rozstrzyga sąd opiekuńczy. Z przepisów wynika, że  sprawy „nieistotne”, bieżące mogą być prowadzone przez każdego z rodziców, natomiast w sprawach „istotnych” decyzje powinny zapadać wspólnie. Dopiero w momencie gdy rodzice nie są w stanie się ze sobą porozumieć, decyzja należy do Sądu. Niewątpliwie do istotnych spraw dotyczących dziecka należy zaliczyć wyjazd za granicę małoletniego, nawet jeśli będzie to pobyt czasowy (np. wspomniane przez Pana wakacje w Turcji) i wydanie paszportu.

W Pana sytuacji, gdy kontakt z matką dziecka jest niewątpliwie utrudniony, może Pan zwrócić się z wnioskiem do Sądu Opiekuńczego (dokładnie do Sądu Rejonowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich właściwego ze względu na miejsce zamieszkania córki) o zgodę na wydanie paszportu. Opłata za wniosek wynosi 40 złotych. We wniosku należy napisać z jakiego powodu paszport jest potrzebny, jaki charakter będzie miał wyjazd (w Pana sytuacji np. warto podkreślić, że wyjazd ma charakter czasowy, a nie na stałe) oraz dlaczego uzyskanie zgody matki nie jest możliwe. Jeśli sąd przychyli się do Pana wniosku, orzeczenie sądu zastąpi zgodę nieobecnej matki.

Sąd nie powinien szczególnie przedłużać postępowania. Jednak biorąc pod uwagę fakt, że sąd dopiero wyznaczy termin rozprawy, postanowienie musi się jeszcze uprawomocnić, w końcu na wydanie paszportu czeka się 30 dni (w zależności od urzędu ten czas może być znacznie krótszy) radzę działać jak najszybciej, żeby móc cieszyć się piękną pogodą w Turcji!

Magdalena Kwiatkowska