Przed 74. rocznicą Powstania Warszawskiego władze dzielnicy Wola zadbały o miejsca pamięci. Jedna z tablic, upamiętniająca ofiary cywilne Rzezi Woli, zostanie przeniesiona z budynku zamkniętej prywatnej uczelni na ocalały mur fabryki Franaszka przy Wolskiej 43. Stare tablice znajdujące się dotychczas w mało widocznym miejscu przy ul. Anielewicza zostaną przeniesione na nowe miejsce upamiętnienia, znajdujące się w punkcie dawnej wieży strażniczej Obozu Koncentracyjnego „KL Warschau” (zwanego Gęsiówką) u zbiegu Anielewicza i Okopowej. Będzie przypominać o zdobyciu przez powstańców z harcerskiego batalionu AK „Zośka” tego obozu.

Inicjatywa podjęta przez władze Woli wspólnie ze Społecznym Komitetem Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionu „Zośka” ma na celu upamiętnienie zdobycia 5 sierpnia 1944 roku obozu „Gęsiówka”. W trakcie powstania brawurowy atak żołnierzy Batalionu „Zośka” przeprowadzony z wykorzystaniem zdobytych wcześniej przez żołnierzy Batalionu czołgów „Pantera” doprowadził do zdobycia obozu koncentracyjnego i wyzwolenia 348 więźniów-pochodzenia żydowskiego, obywateli różnych okupowanych krajów.

- Zdobycie Gęsiówki to jedna z najpiękniejszych kart historii Powstania Warszawskiego: operacja dokonana z użyciem czołgu zdobytego przez powstańców, zakończona pełnym sukcesem, z bardzo nielicznymi stratami własnymi. Operacja łącząca w sobie sukces taktyczny – pozwoliła odbudować połączenie pomiędzy Wolą a Starym Miastem – z uwolnieniem paruset Żydów, którzy wobec niemieckiej decyzji o likwidacji obozu praktycznie byli skazani na śmierć. Społeczny Komitet – będący spadkobiercą tradycji i strażnikiem pamięci o Batalionie „Zośka” – znalazł w Dzielnicy Wola pełne zrozumienie i wsparcie dla realizacji pomysłu nowego upamiętnienia zdobycia „Gęsiówki” – powiedział Piotr Sikorski, Przewodniczący Społecznego Komitetu.

Wspólna inicjatywa, polega na stworzeniu miejsca upamiętnienia akcji zdobycia obozu koncentracyjnego „Gęsiówka” oraz oswobodzonych więźniów poprzez usytuowanie kamiennych prostopadłościanów oraz umieszczenie na nich tablic pamiątkowych przeniesionych z budynku przy ul. Anielewicza 34, w rejon skrzyżowania ulic Anielewicza z Okopową. Termin zakończenia planowany jest na koniec lipca br. Uroczystości upamiętniające zdobycie „Gęsiówki” odbędą się 5 sierpnia br. (niedziela) o godz. 14:00.

- Obecnie jedynym znakiem w przestrzeni publicznej upamiętniającym tamto wydarzenie są kamienne tablice wmurowane w ścianę budynku przy ul. Anielewicza 34. Stworzenie wspólnie ze Społecznym Komitetem Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionu „Zośka” miejsca upamiętniającego w zaproponowanej przez nas lokalizacji poprawi warunki ekspozycji oraz czytelność przekazu historycznego miejsca pamięci – powiedział Mariusz Budziszewski, zastępca burmistrza Woli.

Urząd Dzielnicy Wola m.st. Warszawy podjął również starania o przeniesienie tablicy z terenu zamkniętej uczelni do miejsca pamięci przy ul Wolskiej 43. W tym samym miejscu jest już od dawna inna tablica pamiątkowa poświęcona ofiarom Rzezi Woli. Obie tablice będą zamontowane na jednej ścianie, gdzie będą wspólnie świadczyły o tragedii mieszkańców Woli. Tablica Tchorka, poświęcona 6000 mieszkańcom dzielnicy, zamordowanym przez Niemców w Fabryce Franaszka w trakcie Rzezi Woli, znajduje się na terenie będącym w posiadaniu Wyższej Szkoły Ekonomicznej ALMAMER. Właściciel uczelni nie zabezpieczył skutecznie obiektu. W tej sprawie władze dzielnicy korespondowały z rektorem uczelni, Ministrem Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Policją oraz Strażą Miejską i IPN.

Otoczenie miejsca pamięci jest bardzo zaniedbane i stale niszczone. Często dochodzi tam do aktów wandalizmu i podpaleń . Mimo licznych działań porządkowych podejmowanych przez Urząd Dzielnicy Wola i społeczników ten teren jest wciąż dewastowany.

- Wobec tego Urząd Dzielnicy Wola, po uzyskaniu zgody IPN przystąpił do działań zmierzających do uporządkowania sprawy Tablicy Tchorka z Fabryki Franaszka w sposób zdecydowany i zgodny z oczekiwaniami mieszkańców Woli oraz środowisk, którym – tak jak nam – pamięć o Rzezi Woli – jest bardzo bliska. Dlatego wyłoniliśmy wykonawcę w celu demontażu tablicy z budynku administracyjnego byłej uczelni ALMAMER oraz przeniesienia jej na oryginalny mur Fabryki usytuowany przy chodniku ulicy Wolskiej pod numerem 43, prace potrwają do końca lipca br. – mówi burmistrz Woli Krzysztof Strzałkowski.

Ponadto zostanie wykonana profilaktyka konserwatorska 135 miejsc pamięci narodowej usytuowanych na terenie Dzielnicy Wola.

Źródło: Urząd m.st. Warszawy Dzielnica Wola

Fot. https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Plik:Jewish_prisones_of_KZGesiowka_liberated_by_Polish_Soldiers_of_Home_Army_Warsaw1944.jpg