Dzień 1 maja starszemu pokoleniu kojarzy się przede wszystkim z pochodem organizowanym w całej Polsce przez Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą. Po upadku komunizmu w pochodach organizowanych przez lewicę idzie, kto chce. Ale 1 maj to także m.in. dzień wejścia Polski do Unii Europejskiej.

W PRL-u 1 maj był dniem pochodów organizowanych w całym kraju – podobnie jak w innych, w tak zwanym obozie socjalistycznym. Telewizja Polska transmitowała obchody tego, jednego z najważniejszych w tamtym czasie świąt państwowych (dla przypomnienia – drugim takim dniem był 22 lipca – Narodowe Święto Odrodzenia Polski), które odbywały się w Warszawie i Moskwie. Młodsze pokolenie Polaków może obejrzeć filmy z tych uroczystości na YouTube.

1 maj to także dzień wejścia Polski do Unii Europejskiej. Dokładnie 12 lat temu, 1 maja 2004 roku Polska stała się członkiem Unii. Rozmowy w sprawie przystąpienia naszego kraju rozpoczęły się w 1997 roku. Traktat akcesyjny został podpisany 16 kwietnia 2003 roku w Atenach. Oprócz Polski do Unii weszło 9 państw: Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Słowacja, Słowenia i Węgry. Taki widoczny znak naszego wejścia to zniesienie granic pomiędzy państwami – członkami, podróżować można tylko na podstawie dowodu osobistego. Drugi widoczny znak – inwestycje w Polsce dzięki dotacjom europejskim.

Sięgając w głąb historii 1 maja 1576 roku w katedrze na Wawelu odbył się ślub i koronacja na króla Polski, księcia siedmiogrodzkiego Stefana Batorego. Był drugim królem wybranym przez polsko – litewską szlachtę wybranym w drodze wolnej elekcji.

1 maj to także ważna data dla sportowców i osób pasjonujących się historia sportu. Tego dnia w 1948 rozpoczął się pierwszy Wyścig Pokoju na trasie Warszawa – Praga. Transmisje przeciągały przed telewizory setki tysięcy Polaków. Polacy drużynowo zajęli 1 miejsce. Triumfowali Jugosłowianie. Z Wyścigiem Pokoju nierozerwalnie łączy się nazwisko polskiego kolarza – Ryszarda Szurkowskiego. Kto pamięta takie zdanie: „Lato, lato, już po lecie, a Szurkowski już na mecie” - można było usłyszeć na podwórkach.

Siedem lat później, w 1955 roku powstał Zespół Filmowy „Kadr”. Znane produkcje to min. „Popiół i diament” Andrzeja Wajdy, „Faraon” Jerzego Kawalerowicza, „Vabank” i „Seksmisja” Juliusza Machulskiego, „Rewers” Borysa Lankosza i „Sala samobójców” Jana Komasy.

Druga połowa XX wieku to w polskiej motoryzacji prezentacja dwóch modeli samochodów – FSC Żuk (1958r.) i Syrena Sport (1960r.). ten drugi model nie wszedł do masowej produkcji.

1 maja 2001 roku odbyła się w Warszawie pierwsza Parada Równości zorganizowana przez Szymona Niemca, byłego prezesa Międzynarodowego Stowarzyszenia Gejów i Lesbijek na Rzecz Kultury w Polsce.

To oczywiście nie jedyne wydarzenie, które miały miejsce 1 maja. Nie wspomniałem oczywiście o wydarzeniach ze świata. A też się „trochę” działo. W 1886 roku po raz pierwszy zorganizowano pochód pierwszomajowy w Chicago w USA. Od 1890 roku, 1 maj jest Świętem Pracy. Warto przypomnieć, że w tym samym roku tj. 1890 na ziemiach polskich znajdujących się jak dobrze pamiętamy opod zaborami, również zorganiowano to święto. Codziennie otrzymując na pocztę e – mail niechciane wiadomości, czy ktoś zastanawial się, kiedy pierwszy spam został wysłany? Otóż miało to miejsce 1 maja 1978 roku. Pierwszy dzień maja 2009 roku jest dniem, w którym w Szwecji zalegalizowano małżeństwa osób tej samej płci. 1 maja 2011 roku papież Benedykt XVII beatyfikował Jana Pawła II.

 

Andrzej Sitko