Andrzej Wróblewski, Władysław Strzemiński, Jerzy Tchórzewski i Tomasz Tatarczyk – prace najwybitniejszych przedstawicieli polskiej sztuki XX-ego wieku można oglądać na wystawie przedaukcyjnej w Warszawie jeszcze do 7 listopada. Wystawę zakończy aukcja Prace na Papierze: Sztuka Współczesna w DESA Unicum.

„Stos” Tomasza Tatarczyka to praca na papierze o niespotykanych rozmiarach. Obraz ma niemal 6m2 powierzchni. Dzieło po raz pierwszy wystawiane było w Galerii Foksal w 1987 roku. Pochodzi z cyklu, który artysta tworzył od 1974 roku. Prace z tego etapu są pozornie proste, surowe, niekiedy zupełnie płaskie, graficzne, uporządkowane. Cena wywoławcza pracy wynosi 75 tys. złotych. Twórczość Tomasza Tatarczyka jest efektem wnikliwej obserwacji wybranych z otoczenia i wielokrotnie powtarzanych motywów: zamkniętych bram, drogi, wzgórz, wąwozów, wody i unoszących się na jej powierzchni łodzi lub brodzących w niej psów. Jego prace były prezentowane na wielu wystawach indywidualnych m.in. w galerii BWA w Lublinie, Galerii Awangarda we Wrocławiu, Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie, Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie i Soho Center for Visual Arts w Nowym Jorku.

 

Dorobek artystyczny Andrzeja Wróblewskiego, malarza, który zmarł podczas wspinaczki w Tatrach w wieku jedynie 30 lat, składa się zaledwie z około 1500 prac. Nic więc dziwnego, że ich wartość na rynku stale rośnie. Na jesiennej wystawie znajdą się aż dwa dzieła artysty. Na pierwszym planie „Sceny zbiorowej nr 324” (cena wywoławcza: 28 tys. zł) widoczna jest postać leżącej, najprawdopodobniej martwej kobiety. Znajdujące się przy niej postaci zdają się pozostawać w pełnym bezsilności znieruchomieniu. Można odczytać tę scenę jako rodzaj przypomnienia o totalnej bezsilności człowieka wobec wojny. Szczególną kategorię w dorobku Wróblewskiego stanowią prace dwustronne. Do tej grupy zalicza się druga z prezentowanych prac, ukazująca z jednej strony szkic kobiety we wnętrzu, a z drugiej kompozycję abstrakcyjną. Na aukcji dzieło będzie licytowane od 40 tys. złotych.

 

Władysław Strzemiński uchodzi dziś za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli polskiej awangardy. Przez lata był związany z Katarzyną Kobro – najważniejszą z polskich rzeźbiarek XX wieku. Twórczość zarówno Kobro jak i Strzemińskiego doceniono dopiero po śmierci. Pod koniec swojego życia artysta pracował ozdabiając sklepowe witryny. Na aukcji pojawi się m.in. jego dzieło „Tkacze” – niewielkich rozmiarów rysunek, wykonany ołówkiem na powierzchni delikatnej kalki. To jedna z „matryc”, które artysta często wykorzystywał do powielania swoich kompozycji. Na podstawie matrycy, która pojawi się na wystawie powstały m.in. prace z cyklu „Białoruś Zachodnia”, „Deportacje”, „Wojna domowa” czy „Twarze”. Cena wywoławcza matrycy to 20 tys. złotych.

 

Cykl „Mrowisko”, z którego pochodzą prezentowane na wystawie prace należy do najbardziej rozpoznawalnego w twórczości Józefa Szajny. Wiodącym motywem w twórczości Szajny jest tłum pozbawiony twarzy. Wielokrotnie wystawiane, znane odbiorcom sztuki na całym świecie dzieła stały się częścią języka wizualnego XX wieku. Podobnie jak „Tłum” Magdaleny Abakanowicz pozbawione twarzy „portrety” Szajny to próba zdemaskowania kondycji człowieka, który traci swoją odrębność. Cena wywoławcza cyklu czterech prac wynosi 28 tys. złotych.

 

Wystawa trwająca od 18 października do 7 listopada zakończy się aukcją Prace na Papierze: Sztuka Współczesna. Poza wspomnianymi pracami pod młotek pójdą także dzieła innych wybitnych twórców drugiej połowy XX wieku: Wojciecha Fangora („Bez tytułu”, cena wywoławcza 28 tys. złotych), Alfreda Lenicy (m.in. „Gorgony”, cena wywoławcza: 4 tys. zł), Kazimierza Mikulskiego (m.in. „Kompozycja”, cena wywoławcza: 8 tys. złotych), Jerzego Tchórzewskiego („Bez tytułu”, cena wywoławcza: 24 tys. złotych), Jerzego Nowosielskiego (m.in. „Kompozycja”, cena wywoławcza: 5,5 tys. zł) i Jerzego Grabowskiego („Transfiguracja na znakach prostych”, cena wywoławcza: 6 tys. zł).