Wielu rodziców zastanawia się nad tym, w jaki sposób zapewnić swojemu dziecku najlepszy start w dorosłe życie. Jedną z najcenniejszych umiejętności w dzisiejszym świecie jest znajomość języków obcych. Dlatego też coraz więcej osób decyduje się na dwujęzyczne wychowywanie swoich pociech. Poznaj fakty i mity dotyczące dwujęzyczności.

Dwujęzyczność to termin właściwie nie budzący wątpliwości. Definiuje on umiejętność sprawnego porozumiewania się w dwóch językach. Można wyróżnić dwa rodzaje tego zjawiska. Dwujęzyczność symultaniczna to przypadek, w którym dziecko uczy się dwóch języków równolegle od samego początku. Dzieje się tak często w sytuacji, gdy rodzice są różnej narodowości i na co dzień posługują się różnymi językami. Drugi rodzaj, dwujęzyczność sekwencyjna, polega na wprowadzeniu drugiego języka nieco później. Może to być sytuacja planowa lub wynik na przykład przeprowadzki do innego kraju. Istnieje kilka strategii wprowadzania dwujęzyczności. Według jednej, można zdecydować się na przeplatanie dwóch języków w codziennym życiu domowym. Inna proponuje, aby każdy rodzic porozumiewał się z dzieckiem w innym języku. Kolejna zakłada naukę jednego języka w domu, innego poza nim – to przypadek najczęściej stosowany wśród rodzin emigrantów. Warto podkreślić, że istnieją różnego rodzaju dwujęzyczne ośrodki edukacyjne, od żłobka, przez przedszkola, aż po szkoły na każdym etapie edukacji. Stanowią one doskonałe uzupełnienie dwujęzycznej edukacji domowej.

Istnieje wiele utartych teorii, dotyczących dwujęzyczności. Niektóre z nich są prawdziwe, inne uznać należy za mity. Pierwszym hasłem jest stwierdzenie, że im wcześniej wprowadzony zostanie drugi język, tym lepiej. Faktycznie, kluczowym momentem w rozwoju struktur mózgu odpowiedzialnych za mowę i jej rozumienie jest czas między 8 a 10 miesiącem życia dziecka. Rozpoczynając edukację dwujęzyczną przed skończeniem pierwszego roku życia mamy gwarancję, że dziecko z łatwością przyswoi oba języki.

Niekiedy usłyszeć można twierdzenie, że dwujęzyczność przyczynia się do opóźnienia rozwoju mowy i powstania trudności w nauce czytania oraz pisania. Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, mimo badań prowadzonych od wielu lat. Wskazać jednak można z całą pewnością, że na sprawność poruszania się w dwóch systemach językowych równolegle wpływa czas i intensywność ekspozycji dziecka na dwa języki. Innymi słowy, czas poświęcony na porozumiewanie się z maluchem.

Między bajki należy włożyć natomiast twierdzenie, jakoby nauka drugiego języka powodowała zubożenie słownictwa w pierwszym języku. Mózg ludzki dysponuje możliwościami, których często sami nie doceniamy. Przyswojenie dwóch języków na bardzo wysokim poziomie nie przekracza jego możliwości.

Decyzja o dwujęzycznym wychowywaniu dziecka jest z pewnością decyzją przyszłościową. Nie budzi wątpliwości fakt przydatności drugiego języka na wysokim poziomie w życiu dorosłym. Warto natomiast pamiętać, że – w przypadku wątpliwości – o momencie i sposobie wprowadzenia drugiego języka możemy porozmawiać ze specjalistą. W naszym otoczeniu pojawia się coraz więcej placówek oświatowych oferujących kształcenie dwujęzyczne. Pojawiają się także różnego rodzaju ośrodki pozaszkolne, w których skorzystać można z oferty dwujęzycznej lub po prostu zasięgnąć rady.