Marzec'68 i współczesność. Spotkanie w Muzeum Historii Żydów Polskich
Już wkrótce 50 rocznica tragicznych wydarzeń z marca 1968 r. Z tej okazji w Muzuem Polin zorganizowano debatę pt. „Jak Marzec’68 wpłynął na zmiany społeczne i polityczne?”. W czasie spotkani nie rozprawiano wyłącznie o historii, ale odwołano się również do aktualnej sytuacji politycznej i społecznej w Polsce.
Na spotkanie zaproszono trzech gości: Adama Michnika, Piotra Lityńskiego oraz Piotra Osękę. Debata została zainspirowana przez polski oddział B’nai B’rith. Moderacją dyskusji zajęli się Anna Dodziuk i Sergiusz Kowalski. Spotkanie zostało podzielone na dwie części. W pierwszej z nich goście wypowiadali się na temat historycznych wydarzeń. W drugiej odpowiadali lub komentowali głosy publiczności.
Choć spotkanie miało dotyczyć społecznych i politycznych skutków wydarzeń z marca 1968 r. Prelegenci dużą część swoich wypowiedzi poświęcili sprawom bieżącym. W pierwszej części dyskusji głos zabrał najpierw Adam Michnik, uczestnik studenckiego strajku. Stwierdził, że wydarzenia z marca były jednym z najważniejszych momentów formowania się w Polsce demokracji. Następnie mikrofon przejął Lityński, który przypomniał m.in., że marzec uświadomił wielu ludziom prawdy egzystencjalne o komunistycznym ustroju. Mówił o szoku, jaki przeżyli studenci, gdy zrozumieli, że gazety kłamią. Ostatnim z wypowiadających się był historyk Piotr Osęka starający się tłumaczyć motywy, jakie kierowały przedstawicielami reżimu, którzy rozpętali antysemicką kampanię.
Goście nie ograniczali się wyłącznie do historii. Zgodnie przedstawili pogląd, iż obecna władza w sposób niemal oczywisty odwołuje się do sposobów i narracji, jakie prezentowali w czasie antysemickiej nagonki przedstawiciele PZPR. W ten sposób rozmowa o minionych wydarzeniach została wpisana w trwający w kraju konflikt o pamięć. Momentami można było odnieść wrażenie, że debata jest poświęcona kryte polityki rządu.
W drugiej części spotkania mikrofon powędrował w ręce publiczności, której przedstawiciele chętnie zgłaszali pytania i uwagi. Wśród nich pojawiło się m.in. stwierdzenie, że sytuacja z marca 1968 r. wróciła i stała się rzeczywistością. Część osób wykorzystało czas na podzielenie się z resztą zebranych swoimi wspomnieniami.
Debata trwała około dwóch godzin i zgromadziła bardzo pokaźną widownię. Jest to pierwsze z całej serii wydarzeń, zatytułowanych „Obcy w domu. Wokół Marca ‘68”. W ramach programu przygotowano wystawy czasowe, debaty, spektakle teatralne oraz projekty edukacyjne. Głównym punktem jest otwarcie specjalnej wystawy, co odbędzie się 9 marca 2018 r.