Nieodpłatna pomoc prawna w Warszawie
Z początkiem stycznia br. uruchomionych zostało 35 punktów nieodpłatnej pomocy prawnej, przy czym 17 punktów stanowią punkty radcowsko – adwokackie, a prowadzenie 18 punktów zostało powierzone organizacjom pozarządowym wyłonionym w otwartym konkursie ofert.
Mieszkańcy Warszawy mogą już od wielu lat korzystać z bezpłatnych porad prawnych. Od 2008 r. porady takie były udzielane w Urzędach Dzielnic m.st. Warszawy, zaś od 12 stycznia 2012 roku, na mocy porozumienia zawartego między m.st. Warszawą i Okręgową Izbą Radców Prawnych w Warszawie, udzielane były w ramach działającego przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie - Centrum Pomocy Prawnej Pro Bono dla mieszkańców m.st. Warszawy.
Zgodnie z uchwaloną 5 sierpnia 2015 r. ustawą w całym kraju stworzony został dostęp do nieodpłatnej pomocy prawnej. Zadanie to realizują powiaty i tak jak Warszawa – miasta na prawach powiatu. W samej Warszawie powstało 35 punktów, w których pomoc prawna udzielana jest osobom korzystającym ze świadczeń pomocy społecznej, kombatantom, weteranom, osobom, które ukończyły 65 rok życia lub nie ukończyły 26 lat, posiadaczom Karty Dużej Rodziny.
Nieodpłatnej pomocy prawnej udzielają adwokaci i radcy prawni, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach również aplikanci adwokaccy lub radcowscy z upoważnienia odpowiednio – adwokata lub radcy prawnego udzielających nieodpłatnej pomocy prawnej. Natomiast w punktach prowadzonych przez organizacje pozarządowe porad będą udzielali także doradcy podatkowi oraz absolwenci wyższych studiów prawniczych posiadający co najmniej trzyletnie doświadczenie.
Nieodpłatna pomoc prawna będzie udzielana w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej w przeciętnym wymiarze 5 dni w tygodniu przez co najmniej 4 godziny dziennie. W załączeniu mapa punktów pomocy w Warszawie.
Z nieodpłatnej pomocy prawnej (na etapie przesądowym) mogą skorzystać:
- młodzież do 26 roku życia,
- osoby posiadające ważną Kartę Dużej Rodziny,
- seniorzy po ukończeniu 65 lat,
- osoby fizyczne, którym w okresie roku poprzedzającego zostało przyznane świadczenie z pomocy społecznej na podstawie ustawy o pomocy społecznej,
- kombatanci,
- weterani,
- zagrożeni lub poszkodowani katastrofą naturalną, klęską żywiołową lub awarią techniczną.
Pomoc prawna ma charakter wyłącznie konsultacyjny i polega na:
· poinformowaniu o obowiązującym stanie prawnym, o przysługujących uprawnieniach lub o spoczywających obowiązkach,
· wskazaniu osobie uprawnionej sposobu
W celu uzyskania nieodpłatnej pomocy prawnej wymagane jest okazanie dokumentu potwierdzającego uprawnienie do skorzystania z ww. pomocy:
osoby fizyczne, którym w okresie roku poprzedzającego zostało przyznane świadczenie z pomocy społecznej na podstawie ustawy o pomocy społecznej przedkładają oryginał lub odpis decyzji o przyznaniu świadczenia, lub zaświadczenie o udzieleniu świadczenia, o którym mowa w art. 106 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej;
osoby posiadające ważną Kartę Dużej Rodziny okazują ważną Kartę Dużej Rodziny;
kombatanci i weterani przedkładają zaświadczenie, o którym mowa w ustawie z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego lub ważną legitymację weterana albo legitymację weterana poszkodowanego, o których mowa w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o weteranach działań poza granicami państwa;
osoby do 26 roku życia i seniorzy po ukończeniu 65 lat okazują dowód tożsamości;
osoby, które znalazły się w sytuacji zagrożenia lub poniosły straty w wyniku wystąpienia klęski żywiołowej, katastrofy naturalnej lub awarii technicznej składają oświadczenie, że zachodzi co najmniej jedna z okoliczności wymienionych w tym przepisie.
Miasto planuje przeprowadzić szkolenia dla osób udzielających nieodpłatnej pomocy prawnej z zakresu spraw dekretowych i lokalowych, aby mogli jeszcze lepiej pomagać w tych kwestiach mieszkańcom Warszawy. Będzie to swoista specjalizacja danych punktów, oczywiście bez ograniczania poradnictwa w pozostałych dziedzinach.
Prace nad uruchomieniem systemem bezpłatnych porad prawnych od 2016 roku trwały od kilku miesięcy. Proces wdrażania realizacji tego zadania w m.st. Warszawie wyglądał następująco:
do 16 października 2015 r. dzielnice m.st. Warszawy wskazały lokale, w których funkcjonują punkty nieodpłatnej pomocy prawnej oraz dni i godziny udzielania pomocy. Lokale zostały wyposażone w meble, sprzęt komputerowy;
31 października 2015 r. zawarto porozumienie z Okręgową Izbą Radców Prawnych w Warszawie (OIRP) i Okręgową Radą Adwokacką (ORA) w Warszawie (porozumienia w sprawie udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej na obszarze miasta będą zawierane corocznie);
13 listopada 2015 r. zarządzeniem nr 1536/2015 Prezydenta m.st. Warszawy ogłoszono otwarty konkurs ofert na realizację zadania publicznego polegającego na prowadzeniu punktów nieodpłatnej pomocy prawnej;
13 listopada 2015 r. OIRP w Warszawie wyznaczyła radców prawnych do udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej;
16 listopada 2015 r. ORA w Warszawie wyznaczyła adwokatów do udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej;
16 grudnia 2015 r. zostały ogłoszone wyniki otwartego konkursu ofert (oferty złożyło 19 organizacji, 14 ofert przeszło ocenę formalną, komisja zaopiniowała pozytywnie 11 ofert obejmujących wszystkie 18 punktów nieodpłatnej pomocy prawnej);
Do 31 grudnia 2015 r. zostały podpisane umowy z radcami prawnymi i adwokatami wyznaczonymi do udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej oraz organizacjami pozarządowymi wyłonionymi w otwartym konkursie ofert.