Warszawa na drodze do Fit for 55
Komisja Europejska przyjęła pakiet dyrektyw, które zmieniają politykę Unii Europejskiej w zakresie przeciwdziałania zmianie klimatu. Warszawa już dziś realizuje szereg działań, które w pełni wpisują się w unijne zalecenia, co stawia ją w gronie liderów zielonej transformacji w Polsce i w regionie.
Zmiany mają na celu obniżenie emisji gazów cieplarnianych o minimum 55 proc. do 2030 (w porównaniu z 1990 r.). Jest to zasadniczy warunek do tego, by Europa osiągnęła neutralność klimatyczną i wprowadziła w życie Europejski Zielony Ład. Wytyczne przedstawione 14 lipca przez Komisję Europejską umożliwią szybszą redukcję emisji gazów cieplarnianych w najbliższym dziesięcioleciu.
Propozycja KE obejmuje: zaostrzenie zasad obecnego unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji oraz jego rozszerzenie na nowe sektory; większe wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych; wyższą efektywność energetyczną; szybsze wprowadzanie niskoemisyjnych środków transportu oraz infrastruktury i paliw, które je wspierają; dostosowanie polityki podatkowej do celów Europejskiego Zielonego Ładu; działania zapobiegające ucieczce emisji gazów cieplarnianych, czyli przenoszenia się poza UE przez firmy dla uniknięcia ostrzejszych norm emisyjnych oraz narzędzi służących ochronie i rozwojowi naturalnych pochłaniaczy dwutlenku węgla.
Stolica troszczy się o klimat
Warszawa realizuje ambitne projekty i wdraża rozwiązania, które mają na celu zatrzymanie zmiany klimatu. Są one kompleksowe, mają na celu dbanie zarówno o środowisko i klimat, jak i jakość życia mieszkańców.
Jednym z przykładów takich działań jest projekt Zielonej Wizji Warszawy. Jest on realizowany w ramach programu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju o nazwie „Zielone Miasta” (GCAP), do którego Warszawa przystąpiła w 2020 roku. Projekt Zielonej Wizji Warszawy został rozszerzony o komponent klimatyczny (CAP – Climate Action Plan), który jest realizowany we współpracy z organizacją C40 i ma na celu dążenie do neutralności klimatycznej.
W ramach tego projektu tworzony jest długoterminowy plan zrównoważonego rozwoju. Pozwoli on m.in. na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i nakreśli ścieżkę dojścia do neutralności klimatycznej miasta najpóźniej w 2050 roku. Ze szczegółami projektu można zapoznać się na specjalnej wirtualnej platformie informacyjnej. Za jej pomocą każdy mieszkaniec może również przedstawić własne pomysły na Zieloną Wizję Warszawy – każda propozycja zostanie przeanalizowana przez zespół projektowy.
W 2020 roku odbył się Warszawski Panel Klimatyczny, w którym udział wzięło 90 panelistek i panelistów, którzy zostali wylosowani spośród wszystkich mieszkańców Warszawy. Panel obywatelski to modelowy przykład demokracji partycypacyjnej i włączania mieszkańców w proces planowania i podejmowania decyzji w mieście. Paneliści i panelistki przegłosowali 49 odważnych rekomendacji, których realizacja już trwa. Dotyczą one m.in. zarządzania energią w budynkach, odnawialnych źródeł energii czy zielonych standardów projektowych dla budynków.
Wśród zaleceń przyjętych przez Komisję Europejską w pakiecie Fit for 55 jest też plan zasadzenia trzech miliardów drzew w całej Europie do 2030 roku. W Warszawie co roku sadzone są tysiące drzew, a warszawskie Lasy Miejskie od początku swojej działalności posadziły 523 tysiące sadzonek drzew i krzewów. Obszar lasów miejskich zwiększył się w 2019 roku o 50 ha, a aktualnie prowadzone są prace nad tym, by ponownie przekazać działki pod zalesienie. Warszawa rozwinęła też nowoczesne metody zarządzania zielenią, np. Karta Praw Drzew, Mapa Koron Drzew, System Kategoryzacji Terenów Zieleni czy aplikacja MoDrzew do inwentaryzacji zieleni wysokiej.
Od kilku lat Warszawa pomaga mieszkańcom w realizacji inwestycji, które chronią środowisko. Można skorzystać z atrakcyjnych dotacji na instalację odnawialnych źródeł energii, likwidację przestarzałych pieców i kotłów (tzw. kopciuchów), czy zbiorniki i urządzenia retencyjne.
Wśród innych działań Warszawy, które wpisują się w zalecenia KE, znaleźć można także:
- stworzenie standardu zielonego budynku;
- modernizacja energetyczna budynków miejskich;
- wymiana ok. 40 tysięcy opraw oświetleniowych na warszawskich ulicach na energooszczędne.
Warszawa od lat wymienia autobusy na nowoczesne pojazdy. Miejskie Zakłady Autobusowe eksploatują autobusy gazowe już od 2015 roku. Aktualnie w taborze znajduje się 160 autobusów elektrycznych, 4 hybrydowe i 215 napędzanych skroplonym gazem ziemnym (LNG), których liczba do końca 2022 roku wzrośnie do 345. Warto pamiętać, że Warszawa jest jednym z europejskich liderów w dziedzinie eksploatacji autobusów zeroemisyjnych.
Warszawa jest i będzie liderem zielonej transformacji
Pakiet dyrektyw Komisji Europejskiej to silny impuls, który przyspieszy zieloną transformację całej Unii Europejskiej. Warszawa już teraz jest liderem zmian w Polsce i w regionie. Nowe wytyczne i idące na nimi możliwości finansowania zielonych projektów mogą stać się katalizatorem dla gospodarki naszego miasta. Pokazują one również, że zielona transformacja jest kierunkiem, który powinien być postrzegany jako priorytetowy i najkorzystniejszy dla mieszkańców.
Fot. UM Warszawa