Decyzje rządu dotykają wszystkich gmin i powiatów w Polsce. W przyszłym roku z tego tytułu stolica utraci dochody szacowane na blisko 1,2 mld zł. 13 grudnia, stołeczni radni uchwalili budżet miasta na 2020 rok i Wieloletnią Prognozę Finansową na lata 2020-2050.

– Budżet na najbliższy rok, ale również na najbliższe lata będzie bardzo trudny. Rząd realizuje obietnice odbierając pieniądze, które służą samorządom do zaspokajania potrzeb lokalnych społeczności. Dodatkowo, duża część kosztów związanych z reformami wprowadzanymi przez rząd PiS-u jest przerzucana na barki samorządu. Przykładem może być edukacja czy zagospodarowanie odpadów – powiedział Rafał Trzaskowski, prezydent stolicy i dodał – Nie może być tak, że samorządy ponoszą koszty złych reform i obietnic wyborczych. Budżety miasta to pieniądze naszych mieszkańców, które powinny być przeznaczone na pomoc społeczną, nowe przedszkola, żłobki czy komunikację miejską i zieleń. Słowem – na rozwój i poprawę jakości życia w mieście. Niestety teraz samorządy muszą łatać dziury w budżetach po rządowych reformach, co już odbija się na miejskich inwestycjach.

 

Rząd ograniczył dochody samorządów i zarazem nałożył na nie dodatkowe, kosztowne zobowiązania. Przykładem może być oświata - to samorządy pokryły koszty podwójnego rocznika i to one finansują lwią część podwyżek pensji nauczycieli.

Obniżenie stawki PIT z 18% do 17%, podwyższenie kwoty uzyskania przychodu, zwolnienie z PIT osób poniżej 26. roku życia i zniesienie tzw. 30-krotności limitu składek ZUS zmniejszy dochody Warszawy o 810 milionów złotych i nie jest to zrekompensowane miastu.

 

Dodatkowo na skutek zapowiadanej przebudowy funkcjonowania Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE) i wprowadzenia opłaty przekształceniowej w miejsce PIT, kwota utraty dochodów pogłębi się o kolejne 35 mln zł średniorocznie.

 

Ogromnym obciążeniem dla Warszawy będzie też tzw. Janosikowe – w 2020 r. wyniesie aż 1,209 mld zł, aż o 158 mln zł więcej niż w 2019 r.

 

Na sytuację samorządów negatywnie wpływają też inne zmiany zależne od władz centralnych: podwyżka płacy minimalnej czy podwyżki cen energii. Same tylko Tramwaje Warszawskie zapłacą w 2020 r. ponad 18% więcej za energię elektryczną (wzrost z 39,8 mln zł w tym roku do 47,1 mln zł w 2020 r.).

 

10 grudnia, prezydent Rafał Trzaskowski wspólnie z samorządowcami z największych polskich miast złożył w Senacie projekt ustawy o rekompensatach dla gmin, które utraciły część dochodów w związku z obniżką stawki podatku PIT. Projekt, który trafił na ręce marszałka Senatu, zakłada zwiększenie udziału samorządów w podatku PIT. Więcej informacji tutaj.

 

Budżet w 2020 roku to:

• planowane dochody - 19,290 mld zł
• proponowany limit wydatków – 21,411 mld zł
• planowany deficyt na poziomie – 2,121 mld zł

 

Ujemny wynik budżetu planujemy sfinansować m.in. nowym długiem na kwotę 1,8 mld zł. Zadłużenie na koniec 2020 r. wzrośnie do 4,66 mld zł, czyli 24,18% dochodów miasta.

 

Wydatki bieżące z budżetu m.st. Warszawy w 2020 roku wyniosą 18,326 mld zł. W tym:

• edukacja – 4,784 mld zł (z rezerwą)
• transport i komunikacja – 3,606 mld zł
• ochrona zdrowia i pomoc społeczna – 3,242 mld zł (w tej pozycji uwzględniono dotacje z budżetu państwa na realizację programu „Rodzina 500 plus)
• finanse i różne rozliczenia – 1,805 mld zł
• gospodarka komunalna i ochrona środowiska – 1,410 mld zł
• zarządzanie strukturami samorządowymi – 1,392 mld zł
• ład przestrzenny i gospodarka nieruchomościami – 996 mln zł
• kultura i ochrona dziedzictwa kulturowego – 504 mln zł
• bezpieczeństwo i porządek publiczny – 319 mln zł
• rekreacja, sport i turystyka – 215 mln zł
• działalność promocyjna i wspieranie rozwoju gospodarczego – 53 mln zł

 

Edukacja pozostaje największą pozycją w warszawskim budżecie. Same tylko wydatki bieżące w tej sferze będą w 2020 r. są wyższe od tegorocznych (stan na 10.12.2019 r.) aż o 6,5%. Wydamy rekordową kwotę 4,793 mld zł.

Przekazana przez rząd subwencja oświatowa wyniesie zaledwie 2,246 mld zł. To oznacza, że rząd przekaże Warszawie mniej niż połowę bieżących kosztów funkcjonowania systemu oświaty, nie wspominając o inwestycjach.

 

Gospodarka komunalna i ochrona środowiska

Nieprzemyślane zmiany w przepisach dot. gospodarki odpadami spowodują, że Warszawa, tak jak inne miasta i gminy w całej Polsce, musi znacząco podnieść opłaty za odbiór i zagospodarowanie odpadów. Skala tych podwyżek jest wynikiem nie tylko wymogów środowiskowych, ale przede wszystkim kosztownych rządowych przepisów oraz innych nieodpowiedzialnych decyzji PiS-u. Miasto wielokrotnie apelowało do rządu o zmiany, aby podwyżki były jak najmniej dotkliwe dla mieszkańców. Niestety rząd był głuchy na głosy samorządów. Dodatkowo, w lipcu PiS kolejny raz znowelizował przepisy w sposób niekorzystny dla miast, przez co teraz jako gminy jesteśmy zmuszeni do podniesienia stawek. W 2016 roku system gospodarki odpadami kosztował nas 323 mln złotych. W 2020 r. będzie kosztował ok. 925 mln zł.

 

Wiemy, że nowe, proponowane stawki będą dużym obciążeniem dla rodzin, które są w trudnej sytuacji, dlatego wprowadzamy w Warszawie system osłonowy na opłacenie rachunków za opłatę odpadową. Ale to nie może być rozwiązanie stałe – rząd musi te szkodliwe przepisy zmienić.

 

Ochrona zdrowia i pomoc społeczna

Rozpoczęliśmy szczepienia nastolatków przeciwko HPV. Stolica realizuje też program szczepień przeciwko grypie – już teraz obejmują one seniorów 65+, wkrótce także kobiety w ciąży i małe dzieci.

 

Zwiększyliśmy dofinansowanie programu in vitro.

Program in vitro jest dla wielu par jedyną szansą na własne dziecko. Warszawa nadal będzie wspierać osoby zmagające się z problemem niepłodności. Do końca października 2019 r. z programu skorzystało 2718 par. Potwierdzono 1537 ciąży klinicznych. Dotychczas urodziło się 496 dzieci. Nie tylko kontynuujemy program w kolejnych 3 latach, ale także zwiększyliśmy wkład finansowy miasta.

 

Schronisko Na Paluchu w ramach przyszłorocznego budżetu otrzyma co najmniej tyle samo pieniędzy, ile Warszawa przekazała na rok 2019. W 2011 roku w schronisku było 2400 psów i 200 kotów. Dziś pod opieką schroniska jest 550 psów i 60 kotów. To zasługa wszystkich pracowników, dyrekcji i behawiorystów, wolontariuszy, szeroko zakrojonej akcji edukacyjnej i warszawiaków o wielkich sercach, którzy coraz częściej dają dom i opiekę bezdomnym zwierzakom.

 

Transport i komunikacja

Sprawny i ekologiczny Warszawski Transport Publiczny to nasz priorytet, dlatego na II linii metra praca wre. Zakończyły się zasadnicze prace budowlane przy wolskim odcinku drugiej linii metra. Pierwsze pociągi z pasażerami na trzy nowe stacje – Płocka, Młynów i Księcia Janusza – mają wjechać w kwietniu przyszłego roku. Dzięki temu możliwy będzie szybki i bezpośredni dojazd z Woli do Śródmieścia i na Pragę.

 

Wystartowaliśmy także z budową metra na Targówku. Stacje Bródno, Kondratowicza i Zacisze usprawnią komunikację po prawej stronie miasta.

 

Jednocześnie rozpoczęliśmy prace nad dalszym rozwojem sieci metra, obejmujące prace koncepcyjne i projektowe dotyczące budowy III linii oraz nowych dwóch stacji na I linii metra.

 

Inwestycje
Planowane wydatki majątkowe w 2020 r. to 3,085 mld zł, z czego 2,124 mld zł wydamy na inwestycje realizowane na poziomie ogólnomiejskim, zaś 961 mln zł – na poziomie dzielnic. Dofinansowanie unijne w 2020 r. wyniesie 545,4 mln zł.

W 2020 r. planujemy wydać:

• 935 mln zł na kolejne odcinki II linii metra
• 136 mln zł na budowę Szpitala Południowego
• 67,2 mln zł na program „Walka ze smogiem”
• 59,1 mln zł na budowę Muzeum Sztuki Nowoczesnej
• 44,5 mln zł na rewitalizację Ośrodka Hutnik (ul. Marymoncka 42)
• 35 mln zł na budowę Szkoły Podstawowej przy ul. Oś Królewska
• 31 mln zł na budowę zespołu szkolno-przedszkolnego przy ul. Gilarskiej
• 31,1 mln zł na przebudowę ul. Wał Miedzeszyński na odcinku od ronda z ul. Trakt Lubelski do węzła z planowaną trasą ekspresową S2
• 28,8 mln zł na budowę Centrum Kulturalno-Edukacyjnego na Pradze Południe
• 27,7 mln zł na budowę Szkoły Podstawowej przy ul. Ruskowy Bród – ul. Verdiego
• 27 mln zł na budowę kompleksu oświatowego przy ul. Zaruby
• 22,8 mln zł na budowę zespołu szkolno-przedszkolnego w rejonie ul. Nowaka-Jeziorańskiego

 

Wydatki majątkowe w latach 2020-2024 – 13 mld 134 mln zł:

 

• 5,445 mld zł na rozwój komunikacji zbiorowej (II linia metra) i budowę parkingów „Parkuj i Jedź” – 358 miejsc dla samochodów i 150 miejsc dla rowerów

 

• 2,133 mld zł na ład przestrzenny i gospodarkę nieruchomościami

• 735 mieszkań w 8 nowych budynkach komunalnych
• 257 modernizowanych budynków
• 5 centrów lokalnych
• budownictwo społeczne

 

• 1,140 mld zł na kulturę (w tym: budowa Muzeum Sztuki Nowoczesnej, siedziby Sinfonii Varsovii, budowa Izby Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli, modernizacja Teatru Baj i budowa dzielnicowych centrów kulturalnych)

 

• 1,428 mld zł na inwestycje drogowe (drogi, oświetlenie ulic, program „Bezpieczna szkoła”, budowa rond, Program poprawy jakości eksploatacyjnej dróg nieutwardzonych)

 

• 825 mln zł na edukację, w tym:

• budowa lub modernizacja szkół – 11 160 nowych miejsc
• budowa, rozbudowa lub modernizacja przedszkoli – 2 825 nowych miejsc

 

• 631 mln zł na gospodarkę komunalną i ochronę środowiska (w tym: program Walka ze smogiem, Warszawski Indeks Powietrza, modernizacje parków i skwerów)

 

• 503 mln zł na ochronę zdrowia (budowa Szpitala Południowego, modernizacja Wolskiego, Św. Rodziny, Bielańskiego, Czerniakowskiego i Warszawskiego Szpitala dla Dzieci, przychodnie POZ)

 

• 359 mln zł na pomoc społeczną, w tym:

• 2 875 nowych miejsc w żłobkach (budowa i modernizacje żłobków)
• Centrum Aktywności Międzypokoleniowej
• Budowa domów pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz dla osób chorych psychicznie
• tworzenie i modernizacja ośrodków wsparcia dziennego dla osób z niepełnosprawnościami
• tworzenie i modernizacja domów dziennego pobytu

 

• 161 mln zł na administrację, w tym: realizacja e-usług, rozbudowa portali informacyjnych

 

• 123 mln zł na sport i rekreację, w tym: Program zadaszenia boisk typu Orlik i Syrenka, rewitalizacja Ośrodka Hutnik, modernizacja Ośrodka Namysłowska, 5 nowych boisk ogólnodostępnych w dzielnicach

 

• 14 mln zł na bezpieczeństwo w tym: rozbudowa i modernizacja systemu monitoringu wizyjnego i doposażenie Straży Miejskiej m.st. Warszawy

 

Ze względu na wzrost kosztów zaplanowanych inwestycji – tylko od początku 2018 roku zmuszeni byliśmy znaleźć dodatkowe blisko 700 mln zł na pokrycie zwiększonych kosztów inwestycji - oraz ograniczenia dochodów miasta, zdecydowaliśmy o ograniczeniu zadania Budowa obwodnicy śródmiejskiej do prac przygotowawczych.