Wigilia Bożego Narodzenia to dla wielu Polaków najważniejszy dzień w roku. To czas, kiedy spotykamy się z rodziną, dzielimy się opłatkiem i zasiadamy do uroczystej kolacji. A po niej, z niecierpliwością czekamy na prezenty, które znajdziemy pod choinką. Ale kto je tam zostawia? Czy to święty Mikołaj, Gwiazdor, Aniołek, czy może ktoś inny?

Mogłoby się wydawać, że pytanie, kto roznosi prezenty na święta, jest dość oczywiste, to jednak odpowiedź na to może być zgoła inna w zależności od tego, w którym regionie naszego kraju mieszkamy. W różnych częściach kraju panują bowiem różne tradycje i zwyczaje, a także darczyńcy naszych świątecznych upominków. Oto kilka z nich:

Święty Mikołaj

To najpopularniejszy bohater świąt Bożego Narodzenia. To właśnie on w przeważającej większości polskich domów przynosi dzieciom prezenty. Mówi się, że rozdaje je zarówno w Mikołajki (6 grudnia), jak i w Wigilię. Święty Mikołaj jest uosobieniem dobroci i hojności, a jego postać wywodzi się od historycznej postaci biskupa Mikołaja z Miry, który żył w IV wieku i słynął z pomagania ubogim i potrzebującym. Opowiastek na jego temat jest bez liku. Możemy zetknąć się z historiami, że nad wigilijnymi prezentami pracuje przez cały rok, wraz ze swoimi pomocnikami – elfami. Następnie w święta wsiada w swoje sanie prowadzone przez renifery i pod osłoną nocy rozwozi prezenty.

Gwiazdor

Chyba największym konkurentem świętego Mikołaja w Polsce jest właśnie Gwiazdor, który przynosi prezenty bożonarodzeniowe między innymi w Wielkopolsce, na Kaszubach, Kujawach czy Ziemi Lubuskiej. Gwiazdor jest ubrany w barani kożuch, ma na głowie rogaty kapelusz i nosi worek z prezentami. Jego imię pochodzi od gwiazdy betlejemskiej, która wskazywała drogę Trzem Królom do stajenki z nowonarodzonym Jezusem.

Aniołek

Postać, która daje prezenty w wigilię w Małopolsce, na Podkarpaciu i na Śląsku Cieszyńskim najczęściej kojarzona jest z Aniołkiem. Wywodzi się on od postaci Anioła Stróża, który opiekuje się każdym człowiekiem i chroni go przed złem. W przeciwieństwie do pozostałych postaci nie możemy zobaczyć go w postaci fizycznej. Aniołek zstępuje z niebios i przynosi prezenty w wigilijny wieczór, kiedy wszyscy zasiadają do stołu, by następnie prędko wrócić do Królestwa Niebieskiego. Tradycja ta najprawdopodobniej przywędrowała do nas z terenów dawnej Galicji.

Dzieciątko

To inna nazwa dla Jezusa Chrystusa, który według chrześcijańskiej wiary urodził się w nocy z 24 na 25 grudnia w Betlejem. Dzieciątko jest osobą, która daje prezenty w wigilię w niektórych regionach Polski, m.in. w niektórych miejscowościach województwa opolskiego i świętokrzyskiego. Dzieciątko symbolizuje niewinność, pokój i miłość, a jego prezenty mają być wyrazem wdzięczności za dar życia.

Dziadek Mróz

Przywędrował on do nas od naszych wschodnich sąsiadów, więc nie może dziwić, że najczęściej można go spotkać przy wschodniej granicy naszego kraju. Podobnie jak Święty Mikołaj, on również ma swojego pomocnika. W rozdawaniu świątecznych podarków pomaga mu jego wnuczka, Śnieżynka. Dziadka Mroza możemy z reguły kojarzyć jako postawną postać, ubraną w futrzaną czapkę i błękitny lub czerwony, długi kożuch. Charakterystyczna jest też jego niezwykle długa broda.

Jak widać, w Polsce istnieje wiele różnorodnych tradycji i zwyczajów związanych z osobą, która daje prezenty w wigilię. Niezależnie jednak od tego, kto je przynosi, ważne jest, aby pamiętać o prawdziwym sensie świąt Bożego Narodzenia, którym jest radość i dzielenie się nią z bliskimi.

fot Pixabay, Wikipedia.org, Wielkopolski Park Etnograficzny/Facebook