Żywność dotyczy każdego człowieka. Dlatego trzeba o niej myśleć systemowo. Warszawa oraz 10 europejskich miast wspólnie uczą się, jak zmieniać miejskie systemy żywnościowe na bardziej zrównoważone. Każde z miast ma poświęcony temu zadaniu tzw. Living Lab, czyli laboratorium innowacji. Warszawa zajęła się zagadnieniem marnowania jedzenia. Według szacunków w Unii Europejskiej co roku do kosza trafia 88 mln ton żywności, a na całym świecie – aż 1,3 mld ton.

Czym jest Warszawski Food Lab?

Food Lab powstał w ramach dużego międzynarodowego projektu Food Trails, w którym uczestniczy Warszawa. To „laboratorium innowacji" działa dzięki współpracy miasta z Uniwersytetem SWPS. Jego uczestnicy starają się opracować rozwiązania przede wszystkim w oparciu o zrozumienie potrzeb grup, na rzecz których działają. Wykorzystują badania, testy i metody kreatywnego tworzenia rozwiązań przy aktywnym udziale różnych uczestników życia miejskiego. A przede wszystkim – ciągle eksperymentują i testują pojedyncze rozwiązania.

– Warszawski Food Lab to uzupełnienie i poszerzenie dotychczasowych działań miasta na rzecz zrównoważonej polityki żywnościowej. Przy wsparciu nauki oraz dzięki zaangażowaniu przedstawicieli różnych grup społecznych, wspólnie szukamy najlepszych rozwiązań i dopracowujemy te już dostępne – mówi Karolina Zdrodowska, dyrektorka koordynatorka ds. przedsiębiorczości i dialogu społecznego.

Docelowo Warszawski Food Lab ma działać w strukturach Urzędu m.st. Warszawy jako interdyscyplinarny zespół złożony z przedstawicieli biznesu, nauki, samorządu oraz mieszkańców. Tak szerokie grono pozwoli na wypracowanie konkretnych rozwiązań, które w przyszłości będą wspierać politykę żywnościową miasta.

Obecnie zespół Food Labu skupia się na kwestii ograniczania marnowania żywności. To priorytet w projekcie warszawskiej polityki żywnościowej, a jednocześnie jedno z największych światowych wyzwań. Warszawski Food Lab działa aktualnie na rzecz dwóch grup, dla których marnowanie żywności jest istotnym problemem – stołecznych lokali gastronomicznych oraz organizacji charytatywnych, które korzystają z darowizn i gotują jedzenie dla swoich podopiecznych. W przypadku pierwszej grupy uczestnicy Food Labu, przy udziale warszawskich przedsiębiorców, opracowują i testują rozwiązania, które pomogą przedłużyć trwałość żywności dzięki właściwemu magazynowaniu oraz pozwolą w bezpieczny sposób oddawać niewykorzystane jedzenie.

Drugie zagadnienie, którym zajmuje się obecnie Warszawski Food Lab, ściśle wiąże się z kryzysem uchodźczym w stolicy. Pierwsze tygodnie po wybuchu wojny w Ukrainie pokazały, jak dużym wyzwaniem jest dostęp do żywności oraz rozdysponowanie jej potrzebującym w sytuacji kryzysowej. Food Lab – we współpracy z Warszawskim Bankiem Żywności – chce znaleźć sposób na zwiększenie i optymalne wykorzystanie zasobów jedzenia.

Więcej informacji na temat Food Labu można znaleźć na stronie biznes.um.warszawa.pl/food-lab. Podmioty zainteresowane współtworzeniem warszawskiego systemu żywnościowego mogą skontaktować się z organizatorami za pośrednictwem adresu mailowego: Warsawfoodlab@um.warszawa.pl.

Warszawa przeciw marnowaniu żywności

Warszawa już teraz podejmuje wiele działań, które mają przeciwdziałać zjawisku marnowania żywności. Od kilku lat miasto prowadzi na targowiskach zbiórki niesprzedanych warzyw i owoców. Tylko w ubiegłym roku udało się w ten sposób uratować ok. 30 ton żywności.

W stolicy działa też dobrze rozwinięta sieć jadłodzielni. To miejsca, w których można zostawić nadmiarową, ale wciąż nadającą się do spożycia żywność lub z takiej żywności skorzystać. Listę jadłodzielni można znaleźć na stronie warszawa19115.pl. Obecnie działa ich już 48.

Temat ograniczenia marnowania żywności widać także w zakresie edukacji. To m.in. projekt „Szkoła nie marnuje" realizowanych w 76 warszawskich placówkach edukacyjnych oraz lekcje „Klimat na talerzu" i warsztaty „Klimat na widelcu" przygotowane w 2021 r. przez miasto we współpracy z zewnętrznymi partnerami z myślą o uczniach szkół ponadpodstawowych. Gotowe materiały można znaleźć na stronie Urzędu Miasta. 

fot. pixbay