Światło dzienne ujrzała książka „Powązki, życie moje”, autorstwa Mieczysława Jasińskiego, dla którego właśnie Powązki były krajem jego dzieciństwa. Pozycja znakomicie obrazująca dzieje Powązek jest także historycznym przewodnikiem Żoliborza.

Niedawno w Centrum Sztuki Fort Sokolnickiego, z inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Warszawy Oddział Żoliborz-Bielany, odbyła się promocja książki „Powązki, życie moje”. Szkoda tylko, że sam autor, Mieczysław Jasiński, już nie żyje… Na szczęście jego wspomnienia, tak pieczołowicie przez lata zapisywane w formie różnych notatek i zapisków, zachowały się do dzisiaj i dzięki żonie zebrane zostały w książce „Powązki, życie moje”. Materiał opracowała i wydała Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. A wszystko dzięki dotacji z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz wsparciu finansowym Dzielnicy Żoliborz m.st. Warszawy.

Pozycja książkowa tym cenniejsza, że Mieczysław Jasiński, wieloletni wiceprezes Towarzystwa Przyjaciół Warszawy Oddział Żoliborz-Bielany, był mieszkańcem zarówno współczesnego, jak i przedwojennego nieistniejącego już Miasteczka Powązki, które obecnie znajduje się na terenie dwóch dzielnic: Woli i Żoliborza.

Młodym mieszkańcom stolicy nazwa Powązki kojarzy się najczęściej z … katolickim cmentarzem, zabytkową nekropolią zwaną potocznie Starymi Powązkami. Nieliczni wymieniają jeszcze cmentarz żydowski i muzułmański. I nic ponadto. A przecież relatywnie jeszcze nie tak dawno – jak zauważa Mieczysław Jasiński – było tam kwitnące miasteczko, rodził się dziewiętnastowieczny kapitalizm i stacjonowało wojsko.

Do jakże bogatej historii Powązek nawiązują dzisiaj tylko nazwy niektórych uliczek (Izabelli, Sybilli, Opalińska i Saperska), wytyczonych ponad 150 lat temu, choć zapewne i przebieg ich zmieniał się w międzyczasie wielokrotnie. To taki niewielki ślad tamtych czasów, tamtej przeszłości.

– Żoliborz czy Bielany? Powązki czy Sady Żoliborskie? Nie ma dobrej odpowiedzi, bo Powązki, choćby te z lat sześćdziesiątych minionego wieku, nie mówiąc już o okresach wcześniejszych, nie istnieją, a i historii miejsca o tej nazwie nie da się odnaleźć w dzisiejszym wyglądzie tej części Warszawy – zwraca uwagę Krzysztof Bugla, burmistrz dzielnicy Żoliborz. I dodaje, że tylko w książkach historyków można przeczytać o wiosce Powązki zamieszkałej przez kilkunastu chłopów, a która w XIV wieku nosiła nazwę Mostki, należała do parafii w Starych Babicach i lokowała się na rzeką Rudawką w pobliżu skrzyżowania obecnej ul. Powązkowskiej i ul. Elbląskiej.

– Historia Powązek sięga czasów znacznie odleglejszych i nazwa ta ma rodowód znacznie dłuższy, niż nazwa Żoliborz. Książka, którą dedykujemy mieszkańcom Żoliborza, pozwoli wypełnić treścią nazwę Powązki przypominając bogatą historię tego skrawka naszej dzielnicy – podkreśla burmistrz Żoliborza.

Bo jednym z celów, przyświecających autorowi – cytuję za Marią Wiro-Kiro, obecną prezes TPW Oddział Żoliborz-Bielany – było pokazanie jego rodzinnych Powązek, nie tylko, jako miejsca zlokalizowania nekropolii, ale również lokalnej ojczyzny wielu narodowości, symbolizującej różnorodność i dramatyczne dzieje Rzeczypospolitej.