W czasach socrealizmu mieli odwagę iść własną drogą. Przedwojenny pionier awangardy – Władysław Strzemiński oraz reprezentujący pokolenie debiutujące już po wojnie Andrzej Wróblewski, uznawani są dziś za artystów, którzy mieli największy wpływ na polską sztukę drugiej połowy XX w. Wróblewski przyjaźnił się z Andrzejem Wajdą. Niewiele osób wie, że nagrodzony Oscarem reżyser był także malarzem.