Wczoraj z inicjatywy Społecznego Komitetu Organizacyjnego Obchodów Patriotycznych na Placu Hallera odbyły się uroczystości związane ze stuleciem nadania gen. Józefowi Hallerowi tytułu Honorowego Obywatela Warszawy.

W listopadzie 2017 roku na warszawskiej Pradze-Północ, a dokładnie na Placu Hallera, nieopodal ulicy Jagiellońskiej, odsłonięto tablicę ku czci generała Józefa Hallera. Powstała z inicjatywy Społecznego Komitetu Organizacyjnego Obchodów Patriotycznych i w ramach obchodów 99. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.

– Przywracamy pamięć o generale Hallerze, bo musi być w naszej świadomości ta postać, jako jeden z ważnych współtwórców niepodległości – mówił wtedy prof. Wiesław Jan Wysocki, znany historyk. Od tamtego czasu sukcesywnie poznajemy dzieje generała Hallera i jego niewątpliwe zasługi dla naszego kraju. Historia wreszcie upomniała się o niego, zwłaszcza, że do tej pory – jak wciąż podkreśla  Piotr Rzewuski ze Społecznego Komitetu Organizacyjnego Obchodów Patriotycznych – generał Józef Haller do tej pory pozostawał jakby w cieniu Józefa Piłsudskiego.

W tym roku przypada setna rocznica nadania tytułu Honorowego Obywatela Warszawy gen. Józefowi Hallerowi – Współtwórcy Niepodległej. Tyle samo lat mija od przybycia do Warszawy generała Hallera wraz z jego Błękitną Armią, liczącą sto tysięcy żołnierzy.

Preludium do obchodów tej rocznicy była msza św. w Kościele Matki Bożej Loretańskiej przy ulicy Ratuszowej 5a na Pradze-Północ.

Uroczystość na Placu Hallera przy tablicy upamiętniającej postać gen. Józefa Hallera rozpoczęła się od wprowadzenia posterunków i poczt sztandarowych, a następnie wszyscy wspólnie przy akompaniamencie Orkiestry Wojskowej odśpiewali Mazurka Dąbrowskiego.

– Generał Józef Haller na polecenie Komitetu Narodowego organizował we Francji Armię Polską, zwaną Błękitną, z którą 21 kwietnia 1919 roku przybył do Warszawy. Witano go jak bohatera narodowego. Armię generała nazwano „błękitną”, gdyż jej żołnierze nosili niebieskie mundury (…) – przypomniał Piotr Rzewuski ze Społecznego Komitetu Organizacyjnego Obchodów Patriotycznych

Wielu gości przybliżyło sylwetkę generała. Odczytano też listy od Andrzeja Dudy – prezydenta RP, Mariusza Błaszczaka – szefa Ministerstwa Obrony Narodowej, Jarosława Kaczyńskiego – prezesa PiS, Marka Kuchcińskiego – Marszałka Sejmu, Mateusza Morawieckiego – premiera RP.

– W szczególnym czasie narodowych obchodów setnej rocznicy odzyskania niepodległości Rzeczpospolitej Polskiej, dla uczczenia poświęcenia żołnierzy Błękitnej Armii w walkach na froncie zachodnim w czasie I wojny światowej oraz o utrwalenie granic odrodzonej Rzeczpospolitej Polskiej, dla upamiętnienia zasług i dokonań generała Józefa Hallera, wielkiego patrioty, wybitnego organizatora i dowódcy Wojska Polskiego, jednej z najważniejszych postaci w dziejach najnowszych Polski, z wyrazami uznania dla organizatora Społecznego Komitetu Organizacyjnego Obchodów Patriotycznych oraz wszystkich instytucji i osób współorganizujących uroczystość za stanie na straży pamięci o generale Józefie Hallerze z życzeniami sukcesów w dalszym promowaniu postaw obywatelskich i patriotycznych – napisał w swoim liście skierowanym do organizatora uroczystości Andrzej Duda, prezydent RP.

– Przybycie armii Generała Hallera było wydarzeniem ogromnej wagi w historii naszego wybijania się na niepodległość. Dlatego też niezmiennie się cieszę, że nie zapominacie Państwo o czynie zbrojnym Błękitnej Armii oraz upamiętniacie przyjazd do Warszawy Jej dowódcy wraz z pierwszym rzutem oddziałów (…) – pokreślił w swoim liście Jarosław Kaczyński, prezes PiS.  

Na koniec, w asyście pocztów sztandarowych i wojska pod tablicą upamiętniającą postać gen. Józefa Hallera złożono wieńce i wiązanki.

Światło dzienne ujrzała też wreszcie dość długo zapowiadana książka „Ostatni rycerz Polski. Rzecz o osobowości generała Józefa Hallera” autorstwa ks. prałata Józefa Romana.  

W uroczystości udział wzięli przedstawiciele władz państwowych i dzielnicy Praga-Północ, kombatanci, Towarzystwa Przyjaciół Warszawy, PTTK – Oddział Praga, Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” i mieszkańcy Warszawy oraz wiele instytucji i stowarzyszeń będących współorganizatorami obchodów.

Była to też okazja, by zobaczyć umundurowanie i wyposażenie wojskowe z 1920 roku harcerskiego punktu łączności i szpitala polowego. Kto chciał mógł również otrzymać historyczną i ostemplowaną Kartę Mobilizacyjną z własnym nazwiskiem.

Wydarzenie „Honorowy Obywatel Warszawy – Gen, Haller – Współtwórca Niepodległej” objęli honorowym patronatem: Marek Kuchciński - Marszałek Sejmu RP, Piotr Gliński - Wicepremier, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Jan Józef  Kasprzyk - Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Zdzisław Sipiera - Wojewoda Mazowiecki,  bp. gen. bryg. dr Józef Guzdek - Biskup Polowy Wojska Polskiego, dr Jarosław Szarek - Prezes IPN, gen. bryg. dr hab. inż. Tadeusz Szczurek - Rektor Komendant WAT i Sędzia Bogusław Niziński - Kanclerz Kapituły Orderu Orła Białego.  

Tekst / zdjęcia: Anna Tomasik