Warszawa oraz gminy metropolii wspólnie walczą z zanieczyszczeniami powietrza. Kluczową sprawą jest wymiana i modernizacja źródeł ogrzewania. 

 

– Wszystkie wspólne działania pokazują wyraźnie – metropolia działa. Wiele realizowanych przez nas inwestycji dotyczy różnych gałęzi transportu. To m.in. nowe parkingi P+R czy trasy rowerowe. W ten sposób poprawiamy nie tylko komfort życia i dojazdów naszych mieszkańców, ale dbamy również o czystość powietrza. Wspieramy naszych mieszkańców także bezpośrednio. Dofinansowujemy inwestycje w wymianę źródeł ogrzewania czy systemy odnawialnych źródeł energii. Wierzę, że te solidarne działania i współpraca pozwolą nam osiągnąć sukces w walce z zanieczyszczeniami powietrza – mówi Michał Olszewski, wiceprezydent m.st. Warszawy.

 

Zdecydowana większość spośród 39 gmin współtworzących metropolię warszawską zdecydowała się na realizację programu wsparcia mieszkańców w prowadzeniu inwestycji polegających na modernizacji i/lub wymianie źródeł ogrzewania na bardziej ekologiczne. Blisko połowa z nich przeznacza na ten cel środki z własnego budżetu. Pozostałe gminy środki pozyskują z takich źródeł jak Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a także funduszy unijnych.

 

– Legionowo od lat podejmuje działania na rzecz poprawy jakości powietrza. Już trzy lata temu zaczęliśmy z budżetu miasta finansować wymianę pieców węglowych na bardziej ekologiczne źródła ciepła. Udało nam się wymienić ich ponad 200, czyli 20% wszystkich kotłów na terenie miasta. Oprócz nowego pieca, finansujemy także podłączenie nieruchomości do gazu – mówi Piotr Zadrożny, zastępca prezydenta Legionowa. – Budujemy parkingi w systemie P+R, zachęcając do korzystania z transportu publicznego, właśnie otworzyliśmy pierwszą stację ładowania samochodów elektrycznych. Dodatkowo od stycznia funkcjonuje EKO patrol, który nie tylko kontroluje czym palą w piecach nasi mieszkańcy, ale także przede wszystkim edukuje i uświadamia problem jakości powietrza – dodaje.

 

– Nasza gmina to na co dzień płuca Warszawy. Należy zaznaczyć, że jej powierzchnię aż w 80% pokrywa Kampinoski Park Narodowy. Dodatkowo wszyscy nasi mieszkańcy mają dostęp do sieci gazowej. Problem przyłączeń do sieci jest jednak ekonomia. Trzeba również dopłacać różnicę do kosztów eksploatacji pomiędzy węglem a gazem – zaznacza Witold Malarowicz, wójt Gminy Izabelin

 

Mieszkańcy w ramach programów realizowanych w poszczególnych gminach metropolii mogą otrzymać dofinansowania pokrywające od 25% do nawet 80% kosztów inwestycji. Oprócz wsparcia wymiany pieców na paliwa stałe (np. węgiel) na bardziej ekologiczne gazowe, gminy finansują także projekty polegające na montażu urządzeń wykorzystujących odnawialne źródła energii (OZE) np. pompy ciepła czy układy solarne. Szczegóły dotyczące wysokości oraz form wsparcia dostępne są w urzędach oraz na stronach internetowych gmin.

 

– Cały czas unowocześniamy i usprawniamy sieć ciepłowniczą, a naszym mieszkańcom oferujemy również wsparcie przy wymianie pieców. Staramy się jak najszybciej modernizować energetycznie tkankę mieszkaniową – mówi Michał Landowski, zastępca prezydenta Pruszkowa i dodaje – Na wniosek mieszkańców intensyfikujemy także działania monitoringowe. W naszych przedszkolach, podobnie jak w Warszawie, zainstalowaliśmy oczyszczacze powietrza. Mieszkańcy widzą i zgłaszają problemy – współpracujemy.

 

– Pod koniec 2017 roku zainstalowaliśmy 30 czujników smogu na terenie całej gminy Piaseczno, na bieżąco monitorujących stan powietrza, który na żywo śledzić można w internecie. Wzmocniliśmy równocześnie działania kontrolne straży miejskiej, której funkcjonariusze zostali przeszkoleni i wyposażeni w zestawy do pobierania próbek popiołów z pieców węglowych. Od kilku lat konsekwentnie realizujemy też program dofinansowania wymiany systemu ogrzewania oraz zakup instalacji solarnych i pomp ciepła – mówi Daniel Putkiewicz, I zastępca burmistrza Miasta i Gminy Piaseczno.

 

Współdziałanie od początku

W marcu 2016 r. Warszawa oraz gminy metropolii wspólnie zaapelowały do władz województwa mazowieckiego o podjęcie uchwały, która umożliwiłaby wdrożenie narzędzi przewidzianych przez tzw. ustawę antysmogową (Dz. U. z 2015 r. poz. 1593). Takie działanie miało na celu przyspieszenie prac nad regionalnym dokumentem określającym zasady walki z zanieczyszczeniami powietrza i źródłami niskiej emisji.

 

W połowie listopada 2017 r. na Mazowszu weszła w życie tzw. uchwała antysmogowa. Zgodnie z jej zapisami z użytkowania mają być stopniowo wykluczane kotły najniższych klas spalania i instalacje pozaklasowe. To kompromis pomiędzy dążeniem do poprawy jakości powietrza, a kosztami ekonomicznymi wprowadzenia całkowitego zakazu spalania paliw stałych.

 

Zintegrowane Inwestycje Terytorialne dla poprawy jakości powietrza

Aby nastąpiła realna poprawa jakości powietrza konieczne są również zmiany codziennych przyzwyczajeń mieszkańców. W celu ułatwienia podjęcia decyzji o zastąpieniu używania samochodu korzystaniem z komunikacji zbiorowej, gminy metropolii prowadzą program rozbudowy sieci parkingów „Parkuj i Jedź”, a także inwestują w spójną infrastrukturę rowerową.

 

Gminy metropolii otrzymały dofinansowanie ze środków unijnych na budowę 28 takich parkingów, a docelowo ma być ich ponad 40. Sieć parkingów posłuży mieszkańcom metropolii w codziennych dojazdach do Warszawy, a także zachęci do podróżowania komunikacją zbiorową, gdyż głównym argumentem „za” wyborem konkretnych inwestycji było skoordynowanie ich z transportem miejskim. Nie bez znaczenia jest też to, każdy samochód mniej na ulicach miasta to mniej zanieczyszczeń i lepsze funkcjonowanie komunikacji publicznej.

 

W ramach realizacji spójnego systemu sieci tras rowerowych samorządy metropolii warszawskiej podpisały umowy o dofinansowanie z UE na budowę 340 km tras. Konkurs na kolejne kilometry niebawem zostanie rozstrzygnięty. Planowana jest budowa łącznie około 1,1 km tras rowerowych. Sieć dróg rowerowych metropolii warszawskiej utworzy korytarze transportowe zintegrowane z różnymi rodzajami transportu publicznego. Będzie to doskonała alternatywa dla mieszkańców codziennie dojeżdżających do pracy samochodem. Rower jako codzienny środek transportu to zmniejszenie emisji zanieczyszczeń powietrza i hałasu, a także poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego. Jednym z głównych kryteriów wyboru konkretnych projektów tras było to, czy tworzą spójne połączenia międzygminne oraz jak wpisują się w istniejącą już sieć. Drugim ważnym argumentem „za” była możliwość dojechania drogą rowerową do przystanku bądź zintegrowanego węzła przesiadkowego transportu publicznego. Trasy wybudowane w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych metropolii warszawskiej zostaną jednolicie oznakowane. Charakterystyczne kolorowe rowery będą także elementem planowanych akcji informacyjno-promocyjnych zachęcających mieszkańców metropolii do korzystania z rowerów podczas codziennych dojazdów do pracy, szkoły czy na uczelnię.

 

Metropolia działa

W 2014 r. Warszawa razem z 39 gminami zawarła porozumienie o współpracy metropolitalnej, które dzisiaj jest podstawą współdziałania w kluczowych kwestiach związanych z rozwojem gospodarczym i społecznym naszych lokalnych wspólnot. ZIT metropolii warszawskiej tworzą m.st. Warszawa będące miastem na prawach powiatu, 14 gmin miejskich, 12 miejsko-wiejskich oraz 13 wiejskich przynależnych administracyjnie do 10 powiatów. Realizujemy wspólnie m.in. inwestycje w parkingi P+R, trasy rowerowe czy projekty z zakresu e-usług. W 2007 r. wprowadziliśmy „Wspólny Bilet”. Dziś w systemie transportu metropolitalnego są 33 gminy. Ze wspólnego metropolitalnego transportu korzysta coraz więcej pasażerów – na przestrzeni ostatnich kilku lat jest to wzrost o 20%. Więcej informacji o współpracy gmin w ramach obszaru metropolii warszawskiej: www.omw.um.warszawa.pl.