Konkurs na opracowanie projektu materiałów edukacyjnych, czyli scenariuszy lekcji dla przedszkoli, szkół podstawowych i ponadpodstawowych w zakresie dziedzictwa kulturowego przeprowadzony przez Narodowy Instytut Dziedzictwa został właśnie rozstrzygnięty, napłynęła rekordowa ilość prac konkursowych – było ich aż 217!

W poniedziałek 14 grudnia 2020 roku Narodowy Instytut Dziedzictwa rozstrzygnął drugą edycję konkursu na opracowanie materiałów edukacyjnych dla szkół. Celem konkursu było zwiększenie efektywności systemu upowszechniania wiedzy o dziedzictwie i jego wartości, a także kreowanie w młodym pokoleniu przekonania o znaczeniu dziedzictwa kulturowego dla integralnego rozwoju człowieka poprzez tworzenie użytecznych i zgodnych z dobrymi praktykami nowoczesnej edukacji materiałów dydaktycznych.

Wszystkie otrzymane prace reprezentowały bardzo wysoki poziom merytoryczny i poruszały zróżnicowane tematy dziedzictwa kulturowego. Sposób przygotowania materiałów był również urozmaicony, co świadczy o ciekawym podejściu laureatów do formy przekazywania wiedzy dzieciom i młodzieży.

Na konkurs wpłynęło łącznie 217 prac. Jury przyznało 10 nagród głównych (nagroda pieniężna w wysokości 5 000 PLN) oraz 10 wyróżnień (nagroda pieniężna w wysokości 3 000 PLN).

Obrady kapituły odbyły się 10 grudnia w składzie:

• Beata Bauer – kierowniczka Działu Kształcenia o Dziedzictwie w Narodowym Instytucie Dziedzictwa;

• Anna Kraus – historyczka, przewodniczka miejska i muzealna, edukatorka;

• Angelika Madura – edukatorka i animatorka kultury, koordynatorka programu edukacyjnego w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie;

• Anna Mirska-Czerwińska kierowniczka Sekcji Edukacji Szkolnej i Rodzinnej w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN;

• Karol Piotrzkiewicz – nauczyciel języka polskiego, bibliotekarz;

• Piotr Szlązak – nauczyciel historii i WOS-u;

• Monika Zerek – nauczycielka Poznańskiej Szkoły Chóralnej Jerzego Kurczewskiego.

Kapituła konkursu nagrodziła następującej prace:

1. „Z obwarzankiem po Krakowie”, autorka: Adelina Pociecha

Opinia jury: Kraków nigdy nie był tak dostępny dla wszystkich uczniów i uczennic! Dzięki opracowanemu scenariuszowi i świetnym autorskim materiałom multimedialnym każdy nauczyciel i nauczycielka edukacji wczesnoszkolnej będzie mógł wybrać się na wirtualną wycieczkę „z obwarzankiem” do kulturalnej stolicy Polski.

2. „Dziedzictwo kulinarne, czyli przeszłość (w) smaku”, autorka: Agata Kokoryn

Opinia jury: Praca nagrodzona za zwrócenie uwagi na tematykę dziedzictwa kulinarnego jako aspektu dziedzictwa niematerialnego i przez jego pryzmat zachęcenie odbiorców scenariusza do poznawania regionalnych tradycji kulinarnych, kuchni i roślin oraz historii rodzinnych potraw.

3. „Siedem życzeń Lajkonika. Bogactwo kulturowe Polski”, autor: Tomasz Mazur

Opinia jury: Scenariusz lekcji spełniający marzenia o podróżach po najpiękniejszych zakątkach Polski. Dzięki wykorzystanym nowym technologiom, zastosowanym aplikacjom (Padlet, Whatsup, Jamboard, Prezi i innym) taka podróż staje się dostępna dla każdego i możliwa bez wychodzenia z domu.

4. „Skarbnica Legend”, autorka: Renata Pędrys

Opinia jury: Praca nagrodzona za kreatywne, atrakcyjne i estetyczne opracowanie tematu z uwzględnieniem potrzeb nauczania zdalnego oraz rozbudzanie ciekawości poznawczej odbiorców i wzmacnianie tożsamości kulturowej i narodowej.

5. ,,Ty się w to miasto urodził, toś ty nie obcy, toś swój, tutejszy...”, autor: Rafał Mazur

Opinia jury: W szkole mamy mało czasu na rozmowę o postawach. Zajęcia o dziedzictwie wielokulturowej Polski mogą stać się pretekstem do rozmowy o tolerancji. Scenariusz ,,Ty się w to miasto urodził, toś ty nie obcy, toś swój, tutejszy...” pomoże zrozumieć przeszłość, ale po to, aby rozmawiać o przyszłości, tej lepszej i bardziej tolerancyjnej.

6. „Historia legendą opowiedziana – wprowadzenie do historii regionu na przykładzie miasta Torunia”, autor: Paweł Kamiński

Opinia jury: Praca nagrodzona za rozbudzanie ciekawości odbiorów scenariusza do poznawania najbliższego środowiska kulturowego i specyfiki historycznej swojego regionu z wykorzystaniem wirtualnej gry miejskiej.

7. Dziedzictwo kulturowe Ostrowa Tumskiego dostępne dla osób z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym komunikującym się za pomocą alternatywnych i wspomagających sposobów porozumiewania się (Augmentative and Alternative Communication AAC), autorka: Paulina Szeląg

Opinia jury: Scenariusz o Ostrowie Tumskim dla uczniów i uczennic z niepełnosprawnością intelektualną z wykorzystaniem wspomagających i alternatywnych metod komunikacji – AAC może stać się inspiracją do podejmowania podobnych działań wokół zagadnień związanych z edukacją o dziedzictwie kulturowym przez innych nauczycieli i nauczycielek. Dzięki takim pracom kultura staje się bardziej dostępna.

8. „A skąd się u nas wziął ten pałac?”, autorka: Sylwia Jata

Opinia jury: Praca nagrodzona za interesujący i estetyczny sposób przedstawienia pojęcia małej ojczyzny oraz wzmacnianie w odbiorcach poczucia tożsamości historycznej, indywidualnej i regionalnej.

9. „Stanisław Wyspiański – superbohater z Krakowa”, autorka: Katarzyna Maziarz-Górka

Opinia jury: Scenariusz dla przedszkoli łączy mądrą zabawę z nauką. Oparty został na autorskim opowiadaniu, ale korzysta także z fragmentów filmowych i muzycznych. Oddziałuje wielozmysłowo pobudzając wyobraźnię dziecka.

10. „Studnia nieszczęścia i zaginiona pocztówka z Piły”, autorka: Karolina Strógarek

Opinia jury: Escape room to jedna z ciekawszych metod na aktywizację uczniów i uczennic. Jak dobrze wykorzystać tę metodę w edukacji o dziedzictwie kulturowym dowiemy się ze scenariusza „Pocztówka z Piły”. Znajdziemy tu ciekawie zaprojektowany escape room z zadaniami opartymi na story tellingu, zabawy w puzzle, analizy danych statystycznych. Wielość zadań, możliwości i rozwiązań wydaje się nieograniczona.

Kapituła konkursu wyróżniła następujące prace:

1. „O Elegancie z Mosiny i Rzeczypospolitej Mosińskiej-z questem przez XIX wieczną Mosinę”, autorka: Beata Buchwald

Opinia jury: Praca wyróżniona za rozbudzanie ciekawości odbiorców do poznawania terenu i obiektów charakterystycznych dla małej ojczyzny oraz budowanie własnej tożsamości kulturowej.

2. „Na Zamku Królewskim”, autorka: Małgorzata Żebrowska

Opinia jury: Praca wyróżniona nie tylko za spójny scenariusz, ale również ofertę doskonale zaprojektowanych materiałów do jego zrealizowania, z którymi lekcja o Warszawie na pewno nie będzie szablonowa.

3. „Bitwa pod Grunwaldem”, autor: Sebastian Mierzyński

Opinia jury: Praca wyróżniona za bardzo interesujące zaprezentowanie tematu bitwy pod Grunwaldem, rozbudzanie zainteresowania przeszłością oraz kształtowanie umiejętności objaśniania związków przyczynowo skutkowych, analizowanie zjawisk i procesów historycznych.

4. „Sekrety Gdyni”, autorka: Magdalena Ankiewicz-Kopicka

Opina jury: Praca wyróżniona za upowszechnianie wiedzy o dziedzictwie i jego wartości przy jednoczesnym kreowaniu przekonania o istocie dziedzictwa kulturowego dla rozwoju człowieka oraz kształtowanie poczucia troski o pamiątki i obiekty historyczne.

5. „Śląsk jakiego nie znacie! O „magicznym” dziedzictwie Nikiszowca – Pomnika Historii”, autorka: Joanna Zabłocka-Skorek

Opina jury: Praca wyróżniona za interdyscyplinarny scenariusz upowszechniający wiedzę o dziedzictwie kulturowym i pomnikach historii oraz kształtowanie postaw zrozumienia i szacunku dla tradycji własnego regionu.

6. „Polskie dziedzictwo kulturowe”, autorka: Ewa Grajber

Opinia jury: Praca wyróżniona za uniwersalne podejście do tematu dziedzictwa kulturowego Polski wraz z zaprezentowaniem miejsc znajdujących się na liście UNESCO i wykorzystanie w tym celu autorskiej gry dydaktycznej.

7. „Gwara śląska dziedzictwem kulturowym Ślązaków”, autorka: Katarzyna Myrcik

Opinia jury: Praca wyróżniona za kształtowanie i wzmacnianie poczucia przynależności do lokalnej społeczności oraz poszanowania odmiennych kultur i dziedzictwa małej ojczyzny.

8. „Scenariusze dwóch warsztatów dotyczących cmentarza wojennego z okresu I wojny światowej Łużna-Pustki, wyróżnionego Znakiem Dziedzictwa Europejskiego”, autorka: Katarzyna Zarzycka

Opinia jury: Praca wyróżniona za upowszechnianie wiedzy o Znaku Dziedzictwa Europejskiego na przykładzie Cmentarza nr 123 w Łużnej-Pustkach w sposób atrakcyjny i estetyczny.

9. „Dej pozór na Beboki!”, autorka: Agnieszka Matejuk

Opinia jury: Praca wyróżniona za kształtowanie i rozwijanie postępowania prospołecznego oraz szacunku dla odmiennych kultur i zachowań, a także wzmacnianie w odbiorcach poczucia tożsamości historycznej, indywidualnej i regionalnej.

10. „Wiedza historyczna implementowana za pomocą dzieł sztuki i twórczości”, autorka: Małgorzata Minchberg

Opinia jury: Praca wyróżniona za połączenie w procesie edukacyjnym twórczości artystycznej z wiedzą historyczną i kulturową oraz rozwijanie w odbiorcach kompetencji kluczowych w zakresie identyfikowania wartości dziedzictwa.

***

Narodowy Instytut Dziedzictwa to państwowa instytucja kultury, będąca eksperckim i opiniodawczym wsparciem dla Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Misją NID jest tworzenie podstaw dla zrównoważonej ochrony dziedzictwa kulturowego w celu jego zachowania dla przyszłych pokoleń poprzez wyznaczanie i upowszechnianie standardów ochrony oraz konserwacji zabytków, kształtowanie świadomości społecznej w zakresie wartości i zachowania dziedzictwa kulturowego, a także gromadzenie i upowszechnianie wiedzy o dziedzictwie.

Źródło: Narodowy Instytut Dziedzictwa