Dziś obchodzimy Światowy Dzień Rzucania Palenia. Przypada on zawsze w trzeci czwartek listopada a w Polsce obchodzony jest od 1991 roku. Według Głównego Inspektoratu Sanitarnego 21% polskiego społeczeństwa nałogowo pali papierosy. O wpływie na zdrowie oraz fenomenie palenia wśród młodzieży rozmawiała z nami Marlena Skorupka-Dziedzic – Kierownik Oddziału Promocji Zdrowia i Komunikacji Społecznej WSSE Warszawa

 

Jak palenie wpływa na zdrowie otoczenia? 

– Nie musimy wcale sami palić papierosów, żeby mierzyć się z negatywnymi skutkami palenia. Bierne palenie, czyli narażenie na dym tytoniowy wydychany przez palacza i unoszący się z zapalonego papierosa jest równie szkodliwe, jak palenie czynne. Jest ono szczególnie niebezpieczne dla dzieci. Dzieci narażone na dym tytoniowy częściej chorują na infekcje dróg oddechowych oraz ucha środkowego, mają większe niż dzieci niepalące problemy z koncentracją i nauką, mogą mieć problemy z rozwojem mowy, a także zaburzenia zachowania. Istnieją przesłanki, że bierne palenie może również  zwiększać ryzyko rozwoju nowotworów u dzieci, w tym chłoniaka, białaczki, raka wątroby i raka mózgu. Bierne palenie, podobnie jak czynne inhalowanie dymu tytoniowego wpływa niekorzystnie na organizm kobiety ciężarnej i rozwijającego się płodu. U kobiet narażonych na dym tytoniowy częściej zdarzają się przedwczesne porody, zaś u płodu częściej występują wady wrodzone, a rozwój jest zaburzony. Noworodki matek palących i tych narażonych na dym tytoniowy rodzą się mniejsze niż matek niepalących. Zwiększa się też w tej grupie ryzyko nagłej śmierci niemowląt (tzw. śmierci łóżeczkowej).

 

Palenie wśród młodzieży: czy młody organizm łatwiej się uzależnia?

– Wszelkie opracowania dotyczące zjawiska palenia tytoniu przez dzieci i młodzież są zgodne - im młody człowiek wcześniej sięga po papierosa, tym szybciej się uzależnia, tym w ciągu życia pali dłużej i tym poważniejsze dla jego zdrowia są konsekwencje palenia papierosów. Palący nastolatek staje się przeważnie palącym dorosłym. Tym co warunkuje szybsze uzależnienie od palenia w młodym wieku jest niedojrzałość emocjonalna, obniżona samokontrola i mniejsza podatność na frustrację. Okres dorastania jest czasem buntu przeciwko utartym zasadom i wyrażania swojej odrębności. Czasem zachowania te wynikają z chęci zdobycia akceptacji, przynależności do jakiejś grupy albo są sposobem radzenia sobie z jakimiś problemami lub stresem. Część młodych osób kończy palenie na etapie eksperymentowania, ale u  części przechodzi ono w regularne palenie, które może prowadzić do uzależnienia.

 

Czy dla osoby palącej już przez większą część swojego życia ma sens zerwanie z nałogiem?

– Specjaliści przekonują, że nawet po kilkudziesięciu latach palenia warto rozstać się z nałogiem, ponieważ organizm będzie stopniowo naprawiał szkody, które spowodował nałóg. Proces naprawczy zaczyna się wraz ze zgaszeniem ostatniego papierosa:

• po 20 minutach – obniża się tętno a ciśnienie krwi wraca do normy,
• po 8 godzinach – do zera spada poziom tlenku węgla we krwi, a stężenie tlenu zwiększy się,
• po 24 godzinach – zmniejsza się ryzyko zawału,
• po 2-3 dniach – poprawia się smak i węch,
• w ciągu 1-3 miesięcy – poprawia się kondycja fizyczna,
• po 1 roku – zmniejsza się o połowę ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca,
• po 5 latach – zmniejsza się o połowę ryzyko zachorowania na raka płuca, jamy ustnej, krtani i przełyku oraz ryzyko wystąpienia udaru mózgu,
• po 10 latach – ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca jest takie, jak u osoby nigdy niepalącej,
• po 15 latach – ryzyko zachorowania na raka płuca jest takie, jak u osoby nigdy niepalącej.

 

Fot.: pixabay