Rada m.st. Warszawy przyznała w tym roku dwie dotacje na remont wyjątkowego zabytku w Kolonii Profesorskiej. Renowacji zostaje poddana elewacja, dekoracje i dach przedwojennej willi

Przedwojenna willa zabłyśnie na nowo

Kolonia Profesorska to zespół 18 domów własnych architektów i profesorów Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Budynki powstawały od 1922 roku jako wzorcowy przykład dla nowego polskiego stylu budownictwa mieszkaniowego. Kolonia położona jest w kwartale ulic: Górnośląska, J.Hoene-Wrońskiego, Myśliwiecka. Zabudowa jest cennym przykładem poszukiwań artystycznych architektów odradzającego się państwa polskiego oraz pamiątką po wyjątkowych osobach, które je zamieszkiwały w 20-leciu międzywojennym.

Dom własny architekta i rzeźbiarki

Willa przy ul. Myśliwieckiej 10 została wybudowana ok. 1925 roku. Jej pierwszymi mieszkańcami byli Zygmunt Kamiński, grafik, malarz, współtwórca i wieloletni dziekan Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej i profesor Akademii Sztuk Pięknych oraz Zofia Trzcińska-Kamińska, rzeźbiarka, medalierka, jedna z nielicznych żołnierek Legionów Polskich.

Podobnie jak większość zabudowy Kolonii Profesorskiej, budynek nawiązuje do architektury dworkowej. W czasie poszukiwań stylu narodowego, odrzucającego obce wpływy okresu zaborów była ona bardzo modna. Elewację domu zdobi dekoracja sgraffitowa przedstawiająca alegorie malarstwa i rzeźby, którą wykonał Zygmunt Kamiński. Na murze od strony ulicy znajduje się płaskorzeźba z Matką Boską autorstwa Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej.

Powojenna przebudowa

Dom został uszkodzony w czasie II wojny światowej. Zdecydowana większość substancji zabytku przetrwała, dzięki czemu budynek posiada znaczną wartość historyczną. Po wojnie, w celu zwiększenia powierzchni mieszkalnej dla dokwaterowanych lokatorów, willa została nadbudowana, a czterospadowy dach zastąpiono wyższym, dwuspadowym. Kamińscy uczestniczyli zarówno w jego przebudowie, jak i naprawie dekoracji sgraffitowych. Pamiątką po tych pracach jest dodanie w polu dekoracji nad środkowym oknem daty 1948, powyżej znajdującej się tam wcześniej inskrypcji 1925. Świadkiem złożonej historii domu jest również zachowany w trakcie przebudowy gzyms, który przed wojną wieńczył elewację budynku.

Miejskie dotacje na remonty

W marcu 2023 r. Rada m.st. Warszawy przyznała dwie dotacje na tegoroczny remont tego wyjątkowego zabytku. Kwotą ponad 172 tys. zł dofinansowano remont elewacji z lat dwudziestych oraz konserwację dekoracji. Natomiast prawie 222 tys. zł wyniosła dotacja na remont dachu i powojennego fragmentu elewacji powyżej gzymsu, który wieńczył budynek przed wojną. Ponadto, w sierpniu 2023 r. przyznano dodatkowe ponad 14 tys. zł na refundację części kosztów wykonania projektu, według którego prowadzone są prace.

Sgraffito czyszczone laserem i inne naprawy

Do prac przy obiekcie wykonawca zaangażował zespół profesjonalnych konserwatorów i najnowsze technologie. Zabrudzone i uszkodzone dekoracje sgraffitowe zdecydowano się oczyścić laserem.

O ile powojenne naprawy dekoracji frontowych wykonywali sami Kamińscy, utrzymując oryginalną stylistykę i wysoką jakość rysunku, to od ogrodu widoczne są liczne, późniejsze ingerencje innych wykonawców. W trakcie trwających obecnie prac konserwatorskich konieczne będzie wykonanie w tym miejscu większej ilości napraw i uzupełnień.

Problemy z powojenną jakością

Przy okazji prac remontowych w powojennej części budynku konserwatorzy napotykają na typowe problemy dla budownictwa tego okresu. Konstrukcja więźby dachowej została wykonana z drewna średniej jakości, co w połączeniu z nieszczelnym pokryciem doprowadziło do znacznych uszkodzeń.

Ściany nadbudowy zostały natomiast wybudowane z cegły gorszej jakości niż przedwojenna część. W trakcie trwającego remontu więźba została wzmocniona a dach wkrótce zyska nowe dachówki karpiówki, nawiązujące do oryginalnego krycia z lat 40.

Prace przy ul. Myśliwieckiej 10 potrwają do listopada 2023 r.

fot.UMW