Zbliża się tradycyjna zaduszkowa kwesta na Starych Powązkach. Przedstawiciele Społecznego Komitetu Opieki i władz miasta zapowiedzieli dziś zbiórkę i zbieranie podpisów pod jej wpisem na krajową listę dziedzictwa niematerialnego.

- Mówiąc o dziedzictwie stolicy głównie myślimy o miejscach, budynkach, a trochę zapominamy o dziedzictwie niematerialnym Warszawy. Dlatego chcemy o nie zadbać i pokazać, jak jest ważne w budowaniu tożsamości miasta i jego mieszkańców – mówiła Aldona Machnowska-Góra, zastępczyni prezydenta miasta. - Kwesta powązkowa na stałe wpisana jest w kalendarz Warszawy, to akcja, w którą angażują się znane osoby i wszyscy odwiedzający Powązki. To przykład działania, które wyróżnia Warszawę od innych. Ale niematerialne dziedzictwo to także tango warszawskie i pańska skórka – czasami elementy bardzo lokalne, związane z jedna dzielnicą. Cały czas badamy te przestrzeń -  musimy te zwyczaje wzmocnić, żeby z nami pozostały i nadal były przekazywane z pokolenia na pokolenie – dodała Aldona Machnowska-Góra.

- Kwesta nie jest tylko prostą zbiórką funduszy na renowację nagrobków, ale także szansą na spotkanie i rozmowę w tym specjalnym dniu. Ważny jest także przekaz międzypokoleniowy i to że zbiórka zainspirowała do podobnych akcji inne miasta. Dlatego przygotujemy razem z Komitetem wniosek do Narodowego Instytutu Dziedzictwa, żeby wpisać zaduszkowe kwestowanie na krajową listę dziedzictwa. Dziedzictwo niematerialne to sposób tworzenia kultury, który wykorzystuje przeszłość, by w teraźniejszości budować więzi społeczne sięgające w przyszłość – powiedział Artur Jóźwik, dyrektor Biura Kultury.

Zaduszkowe kwestowanie na Starych Powązkach powtarza się każdego roku - po raz pierwszy w 1975 roku z inicjatywy Jerzego Waldorffa.

- W tym roku powracamy do naszej tradycyjnej formuły zbiórki na Powązkach, będziemy prowadzić naszą akcję od soboty do poniedziałku - 1 listopada, także na portalach internetowych – zapowiada Marcin Święcicki przewodniczący Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami. - Udział w kwestowaniu zadeklarowało w tym roku ponad 200 osób, w tym najdłużej chyba zaangażowani w akcję Maja Komorowska, Damian Damięcki i Olgierd Święcicki – powiedział Marcin Święcicki.

Wielu kwestarzy uczestniczy w wydarzeniu całymi rodzinami, spotykając się często z tymi samymi darczyńcami. Zebrane datki przekazywane są na remont powązkowskich nagrobków i pomników. Organizatorem jest Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami im Jerzego Waldorffa. Podczas kwestowania będziemy rozdawać przewodnik „Niematerialna Warszawa. Wspólne dziedzictwo naszego miasta” (dostępny na stronie internetowej miasta), a także pocztówki z podziękowaniem za udział.

Projekt poświęcony pańskiej skórce realizuje Muzeum Warszawskiej Pragi przy wsparciu Miasta. Zaprasza do kontaktu osoby, zajmujące się wytwarzaniem tego warszawskiego przysmaku lub tych, dla których pańska skórka jest ważnym elementem rodzinnej tradycji. W ten sposób zostanie udokumentowana historia pańskiej skórki, i jej niezmienna popularność. Można dołączyć do wydarzenia na FB pod nazwą „Kupuję pańską skórkę”.

Zespół ds. niematerialnego dziedzictwa i jego praca

W lutym 2020 roku powołano przy Biurze Kultury Zespół ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego Warszawy. Pierwszym efektem jego prac był raport „Niematerialna Warszawa: Tradycje, zwyczaje, praktyki we współmieście” autorstwa dr Hanny Schreiber i dr Ewy Klekot. Opracowanie łączy idee zawarte w Konwencji UNESCO z 2003 roku w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego z wytycznymi najnowszej polityki kulturalnej miasta stołecznego Warszawy z 2020 roku.

Cykl spotkań dla warszawianek i warszawiaków

Aby przybliżyć mieszkańcom ideę niematerialnego dziedzictwa w czerwcu tego roku rozpoczął się cykl spotkań online (realizowany wspólnie z Domem Spotkań z Historią) poświęconych warszawskim tradycjom i zwyczajom przekazywanym z pokolenia na pokolenie. Na pierwszym z nich, autorki raportu przedstawiły wyniki swoich badań. Raport stanowi punkt wyjścia do dalszych debat. W ślad za nim powstała skrócona wersja – przewodnik „Niematerialna Warszawa. Wspólne dziedzictwo naszego miasta”.

Film o warszawskim tangu i kolejny w przygotowaniu

W sierpniu miał swoją premierę film, w którym Jan Młynarski ze swoim zespołem opowiedział historię warszawskiego tanga. W ostatniej w tym roku odsłonie cyklu Jerzy Stanisław Majewski będzie oprowadzać nas po warszawskich knajpach, kawiarniach i barach kawowych, odsłoni ich historię - dawną i współczesną. Filmy powstają we współpracy z Domem Spotkań z Historią.

Fot. UM Warszawa