Stolica wspiera powstańców warszawskich
Od szeregu lat Miasto Stołeczne Warszawa otacza opieką powstańców warszawskich proponując im m.in. programy zdrowotne, pomoc społeczną, wspierając finansowo związki kombatanckie czy organizując obchody kolejnych rocznic zrywu 1944r.
Program opieki zdrowotnej nad kombatantami
Program realizowany jest od 2005 roku. Skierowany jest do kombatantów, a od 2014 r. do:
• osób posiadających uprawnienia kombatanckie zamieszkałych na terenie m.st. Warszawy, posiadających dokument potwierdzający ich uprawnienia kombatanckie, wydany przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych,
• osób posiadających udokumentowany status powstańca warszawskiego bez względu na miejsce zamieszkania (status powstańca warszawskiego potwierdzany jest w Muzeum Powstania Warszawskiego).
Celem programu jest poprawa stanu zdrowia i jakości życia kombatantów oraz osób posiadających status powstańców warszawskich.
Program zapewnia dostępność do lekarza internisty, lekarzy specjalistów m.in.: kardiologa, neurologa, ortopedy, chirurga, gastrologa, urologa, laryngologa, reumatologa, a ponadto do badań diagnostycznych oraz badań laboratoryjnych, bez konieczności zapisania się do poradni specjalistycznych.
Realizatorami programu są dwa podmioty lecznicze, tj.:
• Szpital Praski p. w. Przemienienia Pańskiego Sp. z o.o., który realizuje program od 2005 r.
• Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa-Mokotów, w którego strukturze działa Przychodnia dla kombatantów przy ul. Litewskiej 11/13, a który realizuje program od 2009 r.
W 2017 r. podpisano trzyletnie umowy na realizację programu w latach 2017-2019. Środki finansowe na realizację programu przekazywane są w formie dotacji dla podmiotów leczniczych. Na lata 2017-2019 zaplanowano ogółem 2 668 781 zł, w tym:
• 2017 r. - 918 781 zł,
• 2018 r. - 900 000 zł,
• 2019 r. - 850 000 zł.
Pomoc społeczna
W grudniu 2016 r. Prezydent m.st. Warszawy ogłosiła otwarty konkurs ofert na realizację w latach 2016-2019 zadań publicznych z zakresu działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym oraz działalności na rzecz kombatantów i osób represjonowanych. Jednym z zadań konkursowych był rozwój oferty integracyjnej, edukacyjnej i kulturalnej skierowanej do seniorów, w tym wsparcie środowisk kombatanckich ze szczególnym uwzględnieniem:
• organizacji spotkań integracyjnych stwarzających okazję do wspomnień i spotkań w gronie osób związanych wojennym losem,
• kultywowania pamięci historycznej wśród młodszych pokoleń,
W sposób szczególny promowane były oferty uwzględniające spotkania międzypokoleniowe.
Łącznie w ramach ww. konkursu zostało przekazane 290 875 zł dla siedmiu organizacji zrzeszających kombatantów i osoby represjonowane (Związek Sybiraków Oddział Warszawa, Związek Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych Mazowiecki Zarząd Wojewódzki, Związek Sybiraków Koło Praga-Południe, Związek Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych, Stowarzyszenie Szarych Szeregów, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, Stowarzyszenie-Klub Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari).
W maju 2016r. Prezydent m.st. Warszawy ogłosiła otwarty konkurs ofert na realizację zadania wieloletniego (2016-2018) z zakresu działalności na rzecz kombatantów i osób represjonowanych w zakresie utrzymanie samodzielności kombatantów ze szczególnym uwzględnieniem żołnierzy biorących udział w powstaniu warszawskim. Założenia konkursowe zostały przygotowane na podstawie doświadczeń z konkursu pilotażu przeprowadzonego w 2015 r. (50 000 złotych dla dwóch organizacji; ramach realizowanych projektów zostało udzielone wsparcie 30 uczestnikom Powstania Warszawskiego). Ofert składane w ramach konkursu obejmowały następujące elementy:
• dotarcie do żołnierzy powstania warszawskiego oraz innych kombatantów mieszkających na terenie m.st. Warszawy, żyjących w izolacji i potrzebujących szeroko rozumianej pomocy. Realizacja działania powinna opierać się na współpracy z organizacją kombatancką zrzeszającą żołnierzy powstania warszawskiego lub innych kombatantów mieszkających na terenie m.st. Warszawy, posiadającą ścisły kontakt z grupą docelową zadania. Przedmiotem współpracy powinno być zdiagnozowanie potrzeb, opracowanie kryteriów naboru i wybór osób objętych działaniami projektowymi.
• wsparcie żołnierzy powstania warszawskiego oraz innych kombatantów mieszkających na terenie m.st. Warszawy żyjących w izolacji i potrzebujących szeroko rozumianej pomocy. Wsparcie grupy docelowej polegać powinno na realizacji działań odpowiadającym indywidualnym potrzebom wybranych osób w zakresie ich codziennego funkcjonowania,
• organizowanie działań sprzyjających podtrzymywaniu i nawiązywaniu relacji społecznych, w tym międzypokoleniowych polegających na towarzyszeniu osobom starszym w różnych sytuacjach życiowych. Planowane działania powinny uwzględniać możliwość transportu uczestników projektu.
W ramach konkursu pięciu organizacjom (Fundacja Pomoc Potrzebującym, Stowarzyszenie mali bracia Ubogich, Fundacja Cultura Memoriae, Mazowiecki Oddział Okręgowy Polskiego Czerwonego Krzyża, Fundacja ART.)
zostało przyznane 1 208 132 zł w tym:
- 208 132 zł w 2016 roku,
- 500 000 zł w 2017 roku,
- 500 000 zł w 2018 roku.
W ramach realizowanych projektów stałym wsparciem w 2017 roku (pomoc w codziennym życiu) zostało objętych około 110 kombatantów, w tym ponad 40 uczestników powstania warszawskiego.
Ponadto w ramach tzw. małych grantów zostało przyznane 4 900 zł na realizację zadania „Spotkanie wielkanocne dla kombatantów, spotkanie rocznicowe zakończenia II wojny światowej”, w ramach którego zostało zorganizowane spotkanie wielkanocne i koncert z okazji 72. rocznicy zakończenia II wojny światowej oraz 10 000 zł na realizację zadania: „Wzmaganie zainteresowania historia najnowszą Polski wśród młodzieży i promowanie relacji międzypokoleniowych młodzieży z kombatantami poprzez druk książki - Kwatera batalionu "Zośka" Armii Krajowej - organizację kwesty na kwaterze batalionu w dniu 1 sierpnia 2016r. oraz spotkań z młodzieżą w rocznicę akcji bojowych batalionu z okresu konspiracji i Powstania Warszawskiego w okresie lipiec-wrzesień, a także dystrybucję ww. książki wśród młodzieży w czasie tych spotkań i uroczystości”.
Łącznie w 2017r. na działania realizowane na rzecz kombatantów i osób represjonowanych w tym uczestników powstania warszawskiego do tej pory zostało przeznaczone 805 775 zł.
W 2017 roku w jedenastu warszawskich domach pomocy społecznej mieszka 68 kombatantów, w tym 20 to uczestnicy powstania warszawskiego.
Dbanie o miejsca pamięci
Remonty i konserwacja pomników, na przykład:
• pomnika Powstania Warszawskiego przy pl. Krasińskich,
• kamienia pamięci Batalionu „Wigry”, skwer Batalionu Harcerskiego AK ,,Wigry”
• monolitu „Miejsce uświęcone krwią Polaków poległych za wolność Ojczyzny” znajdującego się przy ogrodzeniu kościoła przy ul. Kościelnej róg ul. Przyrynek,
• monolitu „Miejsce uświęcone krwią Polaków poległych za wolność ojczyzny” znajdującego się na skwerze u zbiegu ul. Agrykola i Al. Ujazdowskich,
• rewitalizację Cmentarza Powstańców Warszawy na Woli, w tym: modernizację dużych kwater zlokalizowanych w centralnej części cmentarza oraz korektę napisów na pozostałych kwaterach; modernizację alejek w centralnej części cmentarza i przy ołtarzu jak również naprawę i konserwację ołtarza; opracowano dokumentację techniczną oraz przeprowadzano rewitalizację bezpośredniego otoczenia pomnika i budowę schodów, rewitalizację rzeźby i innych elementów pomnika Polegli-Niepokonani; aranżację zieleni na terenie cmentarza.
Suma zrealizowanych w 2014 roku przez Zarząd Cmentarzy Komunalnych prac na Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli wyniosła około 1 141 500 zł.
• utrzymanie porządku, czystości i dbanie o nasadzenia (w 2016 r. wydatkowano ok. 35 000 zł),
• odsłonięcie tablic upamiętniających walki powstańcze oraz osoby biorące w nich udział (np. tablica „kanałowa”).
• pomnika Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej zlokalizowanego przy ul. Wiejskiej róg ul. Matejki (rozpoczęcie remontu przewidziane zostało po obchodach związanych z rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego - 2.08. ; koszt 660 659 zł)
• monolitu „Miejsce uświęcone krwią Polaków poległych za wolność Ojczyzny” znajdującego się w Ogrodzie Saskim w pobliżu Pl. Bankowego (5 878 zł)
• monolitu „Miejsce uświęcone krwią Polaków poległych za wolność Ojczyzny” znajdującego się przy ul. Przechodniej (5 850 zł)
• monolitu „Miejsce uświęcone krwią Polaków poległych za wolność Ojczyzny” znajdującego się przy ul. Dobrej (19 557 zł)
• tablicy umieszczonej na fragmencie muru „Miejsce uświęcone krwią Polaków poległych za wolność Ojczyzny” znajdująca się przy hotelu Novotel – Al. Jerozolimskie (38 012 zł)
• tablicy umieszczonej na fragmencie muru „Miejsce uświęcone krwią Polaków poległych za wolność Ojczyzny” znajdująca się przy Rynku Soleckim (37 281 zł)
• dwóch tablic umieszczonych na fragmentach muru „Miejsce uświęcone krwią Polaków poległych za wolność Ojczyzny” znajdujących się w Al. Solidarności (31 180 zł)
Udogodnienia dla powstańców
Dotowanie siedzib związków i stowarzyszeń kombatanckich:
• pokrycie kosztów administracyjnych użytkowania przez Związek Powstańców Warszawskich budynku przy ul. Długiej 22,
• preferencyjne warunki wynajmu lokali w poszczególnych dzielnicach.
Umożliwienie bezpłatnego parkowania na terenie miasta Warszawy.
(zgodnie z podjętą Uchwałą Nr XXXVI/1077/2008 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 26 czerwca 2008r. [„wprowadza się zerową stawkę opłaty dla (…) uczestników Powstania Warszawskiego – posiadających „Kartę Powstańca”] .
Dofinansowanie przez miejskie spółki akcji paczek świątecznych dla kombatantów.
Organizacja obchodów rocznic powstania warszawskiego i wydarzeń kulturalnych
• opracowanie i dystrybucja zaproszeń na uroczystości (wykonanie projektów graficznych zaproszeń, wkładek i kopert
• przygotowanie zaplecza technicznego poszczególnych uroczystości (m.in. zabezpieczenie miejsc siedzących dla osób biorących w nich udział, nagłośnienie, zapewnienie osoby prowadzącej uroczystości),
• opracowanie reorganizacji ruchu ulicznego,
• zorganizowanie dodatkowego transportu poprzez podstawienie specjalnych autobusów oraz samochodów osobowych dowożących kombatantów na poszczególne uroczystości,
• zapewnienie miejsc parkingowych w pobliżu miejsc uroczystości,
• opracowanie planów zabezpieczenia sanitarnego obejmującego m.in. toalety, wodę pitną, sprzątanie terenu,
• przygotowanie poczęstunków m.in. podczas corocznego spotkania powstańców w Muzeum Powstania Warszawskiego oraz po koncercie kończącym obchody powstańcze,
• przygotowanie dla powstańców gadżetów i pamiątek związanych z kolejnymi obchodami (m.in. parasole, materiałowe torby powstańcze, chlebaki, metalowe wpinki ze znakiem Polski Walczącej, smycze, pudełeczka z miętówkami, medale i monety okolicznościowe),
• organizacja wolontariatu zapewniającego powstańcom wsparcie i opiekę,
• coroczna „Akcja wianek” (ufundowanie i składanie kwiatów w ponad 400 miejscach pamięci na terenie Warszawy w dniu 1 sierpnia),
• finansowanie wieńców i zniczy składanych przez władze miasta oraz powstańców podczas uroczystości,
• publikacje (m.in. Informatory obchodów Powstania Warszawskiego, album pamiątkowy ze zdjęciami z 70. rocznicy Powstania Warszawskiego).
• informowanie o uroczystościach związanych z kolejnymi rocznicami i zapraszanie warszawiaków do udziału w nich (koszt rzędu 200 tys. zł co roku).
Kultura
Współfinansowanie Muzeum Powstania Warszawskiego (w 2017 r. 9 754 000 zł.)
• Organizacja wydarzeń kulturalnych, w tym:
- koncertów (m.in. coroczna organizacja koncertu 31 lipca na placu Krasińskich i koncerty organizowane na zakończenie obchodów Powstania Warszawskiego),
- premier filmowych (np. „Miasto’44”; „Powstanie i medycyna. Chcieliśmy żyć”),
- udział w realizacji filmów (np. „Radosław. Prolog” – koszt 50 000 zł; „Miłości Syreny” o Krystynie Krahelskiej – koszt 40 000 zł) i spektakli na pl. Karsińskich (np. „Młoda Warszawa – życie codzienne walczącej stolicy”, „Chłopcy z tamtych lat”- 2017).
Dodatkowe inicjatywy dla uczczenia okrągłych rocznic Powstania Warszawskiego (65. i 70.)
• w 2014 r. na przejazdy (zakup biletów lotniczych, kolejowych i autobusowych) i pobyt z wyżywieniem (trzy doby) powstańców i ich opiekunów, wydatkowano ok. 2 mln zł;
• projekt pn. „63 działania na 63 dni powstania” polegający na przekazywaniu małych dotacji na realizację zgłoszonych przez mieszkańców drobnych inicjatyw lokalnych mających na celu pobudzenie do aktywności społecznej w kontekście całych obchodów 63 dni Powstania Warszawskiego,
• projekt, druk i prezentacja 5 rodzajów plakatów (koszt 28 600 zł),
• catering podczas spotkania powstańców z Prezydent m.st. Warszawy na dziedzińcu Ratusza dla 2000 tys. osób (koszt 79100 zł) oraz poczęstunek dla powstańców na Stadionie Narodowym podczas premiery filmu „Miasto’44” (koszt 4986 zł),
• dokumentację fotograficzną z uroczystości,
• uroczystość posadzenia Drzewa Pamięci w Ogrodzie Saskim.