Już jutro rozpocznie się nowy rok szkolny. W Warszawie naukę rozpocznie 138 tys. uczniów i uczennic w szkołach podstawowych oraz65 tys. uczennic i uczniów w liceach, a także 27 tys. w technikach, zaś w szkołach branżowych ponad 4,5 tys. Jak stolica przygotowała się na nowy rok szkolny? Do stołecznego ratusza skierowaliśmy kilka pytań w tej kwestii. O to odpowiedzi, jakie udzieliła nam rzecznik stołecznego ratusza Monika Beuth

Ilu uczniów rozpocznie od września naukę w Szkołach Podstawowych?

W szkołach ponadpodstawowych dla których organem prowadzącym jest m.st. Warszawa, w roku szkolnym 2024/25, naukę rozpocznie niemal 138 tys. uczennic i uczniów.

Ilu uczniów rozpocznie od września naukę na poziomie ponadpodstawowym z rozróżnieniem na LO, Technika i Szkoły Branżowe?

W nadchodzącym roku szkolnym naukę w miejskich liceach rozpocznie ponad 65 tys. uczennic i uczniów, w technikach niemal 27 tys., w szkołach branżowych I i II stopnia zaś ponad 4,5 tys.

Ile nowych placówek szkolnych buduje się obecnie w Warszawie? Kiedy nowe placówki zostaną oddane do użytku?

Warto przypomnieć, że skala inwestycji oświatowych realizowanych w Warszawie w ostatnich latach jest ogromna – w latach 2019-2023 w stolicy oddano do użytku 16 nowych szkół i 26 nowych przedszkoli. Poza budową nowych i rozbudową istniejących placówek, obiekty oświatowe są również remontowane i modernizowane, a część z tych prac wykonywana jest w sezonie wakacyjnym. W te wakacje w 150 placówkach oświatowych na terenie całego miasta prowadzone są prace remontowe, które często obejmują bardzo szeroki zakres robót – Warszawy przeznaczy na ten cel ponad 120 mln zł.

W tym roku otworzyliśmy nowo wybudowane pierwsze publiczne CLXIII Liceum Ogólnokształcące w Wesołej, natomiast planujemy jeszcze oddanie do użytku m.in. szkoły podstawowej przy ul. Świderskiej oraz przedszkola przy ul. Siemiatyckiej na Bemowie praz przy ul. Hennela/Silnikowej w Ursusie i przedszkola przy ul. Krakowiaków we Włochach.

Jakie są kolejne plany, jeżeli chodzi o budowę/rozbudowę szkół?

Już w przyszłym roku planowane jest oddanie do użytku 3 kolejnych szkół, tj. na Mokotowie (ul. Konstruktorska), na Bemowie (osiedle Chrzanów) oraz w Ursusie (ul. Hennela).

W kolejnych latach planowana jest budowa dwóch szkół na Białołęce (przy ul. Siecznej i ul. Białołęckiej) oraz po jednej szkole we Włochach (przy ul. Krakowiaków), Wilanowie (rejon Kępy Zawadowskiej) i Mokotowie (rejon Łuku Siekierkowskiego).

Ilu nauczycieli zatrudnionych jest w warszawskich szkołach?

Dane dotyczące zatrudnienia kadry pedagogicznej będą dostępne po złożeniu przez jednostki aneksów do arkuszy organizacji we wrześniu br. w minionym roku szkolnym w warszawskich szkołach, przedszkolach i innych placówkach pracowało ponad 31 tys. nauczycieli.

Ilu nauczycieli brakuje obecnie w warszawskich placówkach?

W projektach arkuszy organizacji dyrektorzy warszawskich szkół i przedszkoli wykazali 4 tys. wakatów nauczycieli.

Należy jednak pamiętać, że liczba wakatów jesienią znacząco spadnie, bowiem kadra nauczycielska kończąc rok szkolny nie przedłuża umów, a następnie zatrudnia się od 1 września na nowo. Podkreślenia wymaga również fakt, że w ostatnich latach w Warszawie została zrealizowana rekordowa skala inwestycji oświatowych – od 2019 roku we oddaliśmy już ponad 40 nowych placówek edukacyjnych, co przekłada się na wzrost liczby nauczycieli.

Ile szkół będzie musiało wprowadzić dwuzmianowość?

Dane dotyczące zmianowości będą dostępne po zebraniu sprawozdań, dotyczących współczynnika czasu pracy. Badanie to jest prowadzone w listopadzie każdego roku.

Ilu uczniom z Ukrainy Warszawa w tym roku musi zapewnić miejsce w szkołach? Na którym poziomie nauczania jest ich najwięcej?

Do szkół i przedszkoli prowadzonych przez m.st. Warszawę uczęszcza ponad 26 tys. dzieci cudzoziemskich ze 111 krajów. Największą grupę stanową uczniowie i uczennice z Ukrainy - to blisko 3.1 tys dzieci w przedszkolach, ponad 12.9 tys. w szkołach podstawowych oraz ponad 3.3 tys. w szkołach ponadpodstawowych.

Przez ostatnie blisko 3 lata warszawski samorząd wykonał ogrom pracy włączając do polskiego systemu edukacyjnego ponad 19 tys. dzieci i nastolatków z Ukrainy. Od 1 września br. możemy się spodziewać fali tysięcy uczennic i uczniów do przyjęcia do miejskich placówek oświatowych, co oznacza dla nas mnóstwo kolejnych zadań – z pewnością będzie to dla nas ogromne wyzwanie, i organizacyjne i finansowe, tym bardziej, że na chwilę obecną nie znamy jeszcze skali zainteresowania przystąpieniem do polskiego systemu edukacji kolejnych uczennic i uczniów z Ukrainy.

W ilu warszawskich szkołach pracują psycholodzy?

W niemal każdej z ponad 800 szkół prowadzonych przez miasto zapewniona jest opieka psychologa lub pedagoga (w kilku trwają nabory). Jednocześnie, w zależności od potrzeb w stołecznych szkołach zatrudnia się również innych specjalistów - logopedów, terapeutów pedagogicznych oraz pedagogów specjalnych.

Jakie są główne problemy stołecznej oświaty?

Tak jak w całej Polsce, również warszawskie placówki oświatowe, od kilku lat mierzą się z problemem deficytu nauczycieli. Ostatnie lata były dla szkół ponadpodstawowych bardzo trudne. Szkoły jak i samorządy musiały się zmierzyć z nieprzemyślaną reformą przeprowadzoną przez PiS, czyli likwidacją gimnazjów i przyjęciem we wrześniu 2019 r. podwójnej liczby uczniów – ostatnich gimnazjalistów i pierwszych ósmoklasistów. Równocześnie w szkołach ubywało kadry nauczycielskiej. W październiku spłyną do nas informacje dot. wakatów w szkołach już po rozpoczęciu roku szkolnego. Jak co roku, wakacje to również czas wzmożonego ruchu kadrowego, zatem mamy nadzieję, że najbliższy rok szkolny choć trochę poprawi sytuację w oświacie. Warto również dodać, że warszawskie placówki mierzyły się z ogromnymi wyzwaniami społecznymi, czyli pandemią COVID-19 oraz przyjęciem kilkunastu tysięcy dodatkowych uczniów i uczennic w związku z wojną w Ukrainie.

Czym warszawski samorząd w kwestii oświaty może się pochwalić?

Edukacja to nasz priorytet, dlatego w tym roku przeznaczymy na oświatę w Warszawie prawie 8.5 mld zł – to największa pozycja w budżecie miasta. Dzięki budowie w ostatnich latach ponad 40 nowych placówek oświatowych stworzyliśmy ponad 14 tys. nowych miejsc do nauki dla dzieci i młodzieży.

Jeśli chodzi o kadrę pedagogiczną, to nauczyciele w stolicy mogą liczyć na finansowane przez Warszawę podwyższone pensje zasadnicze, dodatki motywacyjne nawet do 1200 zł, dodatki za wychowawstwo, dodatki dla dyrektorów. Od 1 września 2023 r. blisko  5 tys. nauczycieli przedszkolnych w Warszawie otrzymuje takie same dodatki za wychowawstwo jak wychowawcy szkolni, czyli kwotę 380 zł.

Nauczyciele mogą również korzystać z bogatej oferty bezpłatnych szkoleń realizowanych przez wyspecjalizowaną jednostkę miejską, czyli Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń.

Stolica prowadzi również szereg projektów edukacyjnych, często innowacyjnych jak np. matematyka online dla dzieci ze szkół ponadpodstawowych, liczne konkursy czy też stypendia edukacyjne.

Decyzją prezydenta Rafała Trzaskowskiego, stolica jako jeden z pierwszych samorządów w Polsce, powołała Warszawskiego Rzecznika Praw Uczniowskich. Głównym zadaniem rzecznika jest dbanie o prawa i dobrostan dzieci i młodzieży z warszawskich szkół, w tym przeciwdziałanie ich dyskryminacji i wykluczeniu. Rzecznik informuje uczniów, uczennice i ich rodziców o przysługujących im prawach oraz interweniuje w przypadku ich łamania. Jednym z najważniejszych zadań jest pomoc rzecznika w rozwiązywaniu trudnych sytuacji w szkole – w tym celu współpracuje z nauczycielami i nauczycielkami, dyrekcjami i szkolnymi rzecznikami praw uczniowskich oraz radami rodziców.

Warszawa ma również bardzo rozbudowany system poradnictwa psychologiczno-pedagogicznego. W stolicy działa 28 poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym 4 specjalistyczne.  Poradnie rejonowe na terenie każdej dzielnicy są w bezpośrednim kontakcie ze wszystkimi przedszkolami, szkołami. Z każdą szkołą i przedszkolem współpracuje dedykowany jej specjalista z poradni.

Stołeczny ratusz podejmuje również szereg działań w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla dzieci i młodzieży – to m.in. program „Szkoła dobrostanu psychicznego” czyli wsparcia dla dzieci, rodziców i nauczycieli m. in. konsultacje z terapeutami rodzinnymi, psychodietetykami, grupy rozwojowo-terapeutyczne, warsztaty dla młodzieży oraz szkolenia i grupy wsparcia dla nauczycieli. Pomoc odbywa się na terenie przedszkoli, szkół i w poradniach.

Miasto we współpracy z ekspertkami i ekspertami z miejskich podmiotów leczniczych przygotowało kolejną ofertę kolejnych programów wsparcia zdrowia psychicznego dla dzieci i nastolatków, które mieszkają lub uczą się w Warszawie – uchwałę w tej sprawie przyjęli stołeczni radni na początku lipca br. Oferta zapewnia łącznie blisko tysiąc godzin spotkań, szkoleń i warsztatów wakacyjnych nt. profilaktyki i zapobiegania nawrotom kryzysów zdrowia psychicznego. Co najważniejsze, udział we wszystkich programach jest całkowicie bezpłatny.

 fot. UM Warszawa - spotkanie władz miasta z byłymi i obecnymi uczniami Sp 203