Od 1 stycznia Muzeum Powstania Warszawskiego i Muzeum Sztuki Nowoczesnej są współprowadzone przez Urząd Miasta Stołecznego Warszawy oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. MPW otrzyma dodatkowo od resortu kultury nie mniej niż 2 mln zł rocznie i 100 mln zł na rozbudowę swojej siedziby, zaś MSN co najmniej 15 mln zł rocznie.

- Wspólne prowadzenie Muzeum Sztuki Nowoczesnej i Muzeum Powstania Warszawskiego to decyzja, dzięki której obie te instytucje otrzymają dodatkowe środki. Pieniądze pozwolą na dalszy rozwój, powiększanie zbiorów i szersze prowadzenie działalności edukacyjnej obu placówek. Ma to ogromne znaczenie nie tylko dla Warszawy. Oba muzea odgrywają też bardzo ważną rolą w tworzeniu oferty kulturalnej dla gości z Polski i całego świata – mówi Aldona Machnowska-Góra, zastępczyni Prezydenta m.st. Warszawy. – Bardzo cieszę się na współpracę, zarówno finansową jak i merytoryczną przy współprowadzeniu obu muzeów. Pozostają one wciąż muzeami miejskimi, wpisanymi do naszego Rejestru Instytucji Kultury. 

Zadania organizatorów (miasta i ministra) określają umowy o prowadzeniu obu muzeów jako wspólnej instytucji kultury. Umowa dotycząca współprowadzenia Muzeum Sztuki Nowoczesnej określa ramy 11 lat współpracy – do 31 grudnia 2035 r., zaś umowa współprowadzenia Muzeum Powstania Warszawskiego – 5 lat współpracy, do 31 grudnia 2029 r.

Muzeum Powstania Warszawskiego otrzyma z budżetu państwa kwotę 100 mln zł na rozbudowę dotychczasowej siedziby. Dotacja podmiotowa od Miasta st. Warszawy będzie wynosiła nie mniej niż 17 mln zł, a MKiDN wesprze działania statutowe muzeum dotacją podmiotową w kwocie nie mniejszej niż 2 mln zł.

Dotacje podmiotowe dla Muzeum Sztuki Nowoczesnej od 2025 roku będą wynosiły 25 mln zł przekazanych przez Miasto st. Warszawę oraz 15 mln zł przekazane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Muzeum Sztuki Nowoczesnej

Muzeum Sztuki Nowoczesnej powstało w 2005 roku, zaś w październiku 2024 r. przeniosło się do nowej siedziby przy ul. Marszałkowskiej 103 w centrum Warszawy.

Instytucja prezentuje dorobek i przemiany sztuki polskiej XX i XXI w. w kontekście międzynarodowym. Sukcesywnie tworzy swoją kolekcję, przedstawia najnowsze zjawiska z dziedziny sztuk wizualnych, filmu, teatru i muzyki, a także prowadzi działalność edukacyjno-badawczą.

Od chwili otwarcia do końca ubiegłego roku nową siedzibę MSN-U odwiedziło ponad 250 tys. widzów, zaś z oferty edukacyjnej skorzystało ponad 16 tys. osób – blisko 7 tys. uczniów i uczennic przedszkoli, szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Publiczność uczestniczyła w licznych wydarzeniach kulturalnych. Były parady, koncerty, performansy i spotkania oraz pierwsze wystawy w galeriach na piętrach i parterze. Nie brakowało także widzów w muzealnym kinie i oglądających wystawę „Warszawa w budowie”.

Muzeum Powstania Warszawskiego

Muzeum Powstania Warszawskiego dla odwiedzających zostało otwarte 31 lipca 2004 r., w przeddzień 60. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Placówka dokumentuje historię sierpniowego zrywu, oddając hołd tym, którzy walczyli i ginęli za Polskę i jej stolicę - do tej pory zgromadzono ponad 30 tys. eksponatów. Muzeum prowadzi też działalność naukowo-badawczą oraz edukacyjną, poświęconą dziejom powstania, a także historii i działalności Polskiego Państwa Podziemnego.

Rok 2024 był pełen wydarzeń i spotkań z i dla Powstańców Warszawskich. W tym czasie muzeum i jego oddziały odwiedziło ponad 700 tys. osób. Zorganizowanych zostało ponad tysiąc lekcji muzealnych dla ponad 24 tys. uczniów z całej Polski. W innych warsztatach i szkoleniach edukacyjnych i fotograficznych wzięło dodatkowo udział blisko 1700 osób.

W ubiegłym roku do muzeum trafiło 1451 pamiątek. Wśród nich m.in. zegar karetowy znaleziony w gruzach Warszawy, dziennik aktorki Aliny Janowskiej i te najcenniejsze pamiątki, czyli opaski Powstańców Warszawskich m.in. Cypriana Odorkiewicza ps. „Krybar”, dowódcy Grupy Bojowej „Krybar”. Niezwykle cennym darem był zbiór dokumentów m.in. raporty szefa wywiadu „Parasola” ppor. Aleksandra Kunickiego „Rayskiego”, rozkazy, dokumenty związane z organizacją akcji likwidacyjnych, m.in. SS-Scharführera Franza Bürkla, SS-Brigadeführera Franza Kutschery i SS-Obergruppenführera Wilhelma Koppego.

Wyjątkowy charakter miały obchody 80 rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Tylko 1 sierpnia muzeum odwiedziło ponad 2,6 tys. osób, a w sumie w wydarzeniach wzięło udział ponad 153 tys. Koncert „Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki” zgromadził na pl. Piłsudskiego ponad 45 tys. widownię, a przed telewizorami ponad 1,5 milionową.

Z okazji 80 rocznicy wybuchu powstania przygotowana została wystawa „Rzeczywiste. 80 wyjątkowych przedmiotów z Powstania Warszawskiego”. prezentująca bezcenne przedmioty, które bezpośrednio uczestniczyły w wojennych zdarzeniach, wpisując się w losy mieszkańców walczącej Warszawy.

W minionym roku z muzeum współpracowało aż z 550 wolontariuszami zaangażowanymi w 1300 projektów.

Szczegółowe informacje znajdują się na stronie Muzeum Powstania Warszawskiego.

Muzealne plany na 2025 r.

Najważniejszym z zadań Muzeum Powstania Warszawskiego w 2025 r. będzie przygotowanie obchodów 81. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Program obfitować będzie w uroczystości oraz wydarzenia kulturalne skierowane do odbiorców wszystkich pokoleń.

Równie ciekawie zapowiada się przyszły rok w Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Będzie to czas wielu wystaw – w tym obszernej prezentacji kolekcji. 21 lutego otwarta zostanie „Wystawa niestała. 4 × kolekcja”. Będzie to pierwsza w tej skali prezentacja budowanych przez niemal dwie dekady zbiorów własnych MSN-u, uzupełnionych o dzieła sztuki z kolekcji innych instytucji i osób prywatnych.

fot. R. Motyl UMW