Pandemia – co robi stolica i czego oczekuje?
Liczba zakażeń w kraju wzrasta. Rząd wprowadził właśnie kolejne obostrzenia i rozszerzył strefę czerwoną m.in. o stolicę. Warszawa była na to przygotowana, walczy z koronawirusem od początku epidemii. Warszawa oczekuje jednak dialogu i konkretnych działań - w tym wsparcia finansowego, a nie nagłych, odgórnych restrykcji.
W piątek odbyło się kolejne posiedzenie sztabu kryzysowego w sprawie epidemii.
- Spotykamy się już prawie codziennie. I musimy to sobie jasno powiedzieć - sytuacja powoli staje się dramatyczna. W marcu notowaliśmy 200 zakażeń w całym kraju, w tej chwili tych zakażeń jest codziennie prawie 8 tys. W marcu mieliśmy kilkunastu potwierdzonych chorych w Warszawie, ostatnie dane mówią już o prawie 10 tys. Rząd nie traktuje nas po partnersku, nie przedstawia strategii i scenariusza rozwoju sytuacji. Nic z nami nie konsultuje, po prostu zawiadamia nas o swoich decyzjach – często za pośrednictwem mediów - z których wiele jest niespójnych – mówi Rafał Trzaskowski, prezydent m.st. Warszawy. I dodaje – Mamy szereg gotowych propozycji jak dalej sobie radzić z sytuacją w służbie zdrowia. Zwracam się do rządu, aby tworzyć m.in. nowe szpitale dedykowane osobom zakażonym koronawirusem, a nie wydzielać określoną liczbę łóżek w miejskich podmiotach - od tego miejsc w szpitalach nie przybędzie, a jedynie stwarza to stwarza zagrożenie dla pozostałych pacjentów i całego personelu.
Podsumowujemy dotychczasowe działania miasta w trzech strategicznych obszarach. I oczekiwania odnośnie decyzji oraz dalszych działań rządu.
Zdrowie
W zakresie przygotowania miejskich podmiotów opieki medycznej, od początku trwania epidemii COVID-19 przeznaczono na zakup aparatury i sprzętu ponad 30 mln zł, z czego ponad 7,6 mln zł pochodzi z rezerwy kryzysowej miasta. W ten sposób zabezpieczono personel medyczny miejskich szpitali i przychodni w niezbędny sprzęt do walki z koronawirusem.
Dotychczas zakupiono:
- 30 stanowisk OIT (złożonych z respiratorów, kardiomonitorów, stacji pomp infuzyjnych, łóżek wraz z materacami przeciwodleżynowymi, ssaków medycznych),
- 6 aparatów do terapii nerkozastępczej,
- 10 urządzeń do odkażania (biodekontaminacji).
Zakupiony sprzęt i aparatura medyczna od lipca są wykorzystywane w miejskich szpitalach: na Solcu, w Bielańskim oraz Wolskim.
Ponadto przeznaczono fundusze na zakup środków ochrony osobistej, w tym:
- ponad 1 mln maseczek chirurgicznych i półmasek, przyłbic i gogli ochronnych,
- ponad 1,6 mln rękawiczek jednorazowych nitrylowych,
- ponad 0,5 mln fartuchów medycznych,
- 45 tys. kombinezonów ochronnych i ponad 260 tys. ochraniaczy na obuwie i głowę oraz ponad 130 tys. litrów płynów do dezynfekcji rąk i powierzchni.
Zakupione środki ochrony indywidualnej zostały przekazane do miejskich szpitali (m.in. do szpitala Solec, szpitala Czerniakowskiego, szpitala Wolskiego, szpitala Praskiego, szpitala Bielańskiego), miejskich przychodni lecznictwa otwartego, Stołecznego Centrum Opiekuńczo-Leczniczego sp. z o.o. (SCOL), Biura Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego m.st. Warszawy oraz do organizacji i jednostek, które realizują zadania z zakresu ochrony zdrowia i pomocy społecznej na rzecz mieszkańców Warszawy, w tym dla: Domu Wsparcia dla Powstańców Warszawskich, Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego i Transportu Sanitarnego „Meditrans" i hospicjów.
Część z zakupionych środków ochrony osobistej stanowi rezerwę kryzysową do użycia np. w sytuacji niespodziewanych problemów z zaopatrzeniem lub nagłego wzrostu zapotrzebowania w związku z pogorszeniem sytuacji epidemiologicznej. Stale monitorujemy również sytuację podmiotów leczniczych nadzorowanych przez miasto w zakresie zarówno absencji personelu medycznego, ale również organizacji opieki zdrowotnej i stanów magazynowych środków ochrony indywidualnej.
Decyzją wojewody mazowieckiego trzy miejskie szpitale (Wolski, Czerniakowski i Grochowski) zostały włączone do II poziomu zabezpieczania szpitalnego dla pacjentów z COVID-19. Warszawa ściśle współpracuje z wojewodą mazowieckim w zakresie utworzenia łóżek dla pacjentów zarażonych z koronawirusem: 27 miejsc przygotowano w miejskich szpitalach I poziomu, a 79 łóżek w szpitalach włączonych do II poziomu.
W celu uporządkowania ruchu chorych oraz usprawnienia izolacji pacjentów potencjalnie zakażonych planujemy za 1,6 mln zł zakup oraz instalację przy szpitalnych oddziałach ratunkowych Szpitala Bielańskiego oraz Szpitala Wolskiego zespołu kontenerów medycznych. Posłużą one do czasowej izolacji pacjentów podejrzanych o zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2.
Skutki dalszego rozwoju epidemii może złagodzić m.in. szeroki dostęp do diagnostyki w kierunku COVID-19, dlatego przeznaczono ponad 3 mln zł na zakup testów pod kątem badania na zakażenie koronawirusem dla pracowników i podopiecznych miejskich Domów Pomocy Społecznej (lub prowadzonych na zlecenie miasta) oraz Stołecznego Centrum Opiekuńczo–Leczniczego. W ramach zawartych umów prywatne laboratoria wykonały już na zlecenie miasta ponad 4 tys. testów diagnostycznych. Największa liczba testów została przeprowadzona wśród pracowników i podopiecznych Domów Pomocy Społecznej oraz pracowników i pacjentów zakładów opiekuńczo-leczniczych SCOL. Obecnie zawarliśmy kolejną umowę na wykonanie 6 tys. testów diagnostycznych pod kątem COVID-19.
W związku ze zwiększoną liczbą zachorowań na COVID-19 wśród mieszkańców Warszawy, apeluje się do rządu o jak najszybsze sprowadzenie do kraju szczepionek przeciw grypie. Wysłano w tej sprawie pismo do Ministra Zdrowia, ponieważ miasto jest zaniepokojone obecną sytuacją dotyczącą bardzo ograniczonej liczby dostępnych szczepionek lub ich brakiem na rynku.
Z powodu epidemii w tym roku czeka nas współwystępowanie zachorowań na koronawirusa i na grypę, co przy podobnych objawach utrudni rozpoznanie choroby, szczególnie w początkowej fazie rozwoju. Jednoczesne zakażenie organizmu wirusem grypy i koronawirusem SARS-CoV-2, zwiększa prawdopodobieństwo ciężkiego przebiegu choroby i wystąpienia powikłań. Warto podkreślić, że Warszawa ma możliwość sfinansowania bezpłatnych szczepień przeciwko grypie sezonowej, które obejmują grupy mieszkańców najbardziej narażone na zachorowanie, tj.:
- osoby powyżej 65 r.ż. (w 2019 roku z programu „Grypa 65+" skorzystało blisko 50 tys. seniorów). Mimo trudności z zakupem szczepionek w hurtowniach, dostarczono przychodniom już ok. 40 proc. z ponad 50 tys. szczepionek z tegorocznego programu, a bezpłatnie zaszczepiło się ponad 16 tys. stołecznych seniorów;
- dzieci w wieku od 6 miesięcy do 5 r.ż. (planuje się zaszczepić ok. 10 tys. maluchów w sezonie 2020/2021);
- kobiety w ciąży – w tegorocznej edycji programu szczepieniami planuje się objąć ok. 3 tys. ciężarnych.
Szczepienia będą też wykonywane dla pacjentów Stołecznego Centrum Opiekuńczo-Leczniczego oraz podopiecznych noclegowni i schronisk.
W tym sezonie szczepieniami przeciwko grypie planuje się również objąć osoby pracujące w sektorach oświaty i pomocy społecznej, które są narażone na grypę i infekcje ze względu na dużą częstotliwość kontaktów społecznych. Stolica chce, aby z finansowanych przez miasto szczepień mógł skorzystać każdy nauczyciel, pedagog, opiekun w żłobku, pracownik miejskich domów i ośrodków pomocy społecznej, jak również pracownik personelu administracyjnego i pomocniczego. W stołecznych placówkach oświatowych pracuje ponad 39 tys. osób, kolejnych blisko 7,5 tys. jest zatrudnionych w miejskich domach pomocy społecznej i żłobkach.
Miejskie przychodnie tworzą również punkty pobrań, w których pacjenci ze skierowaniem od lekarza pierwszego kontaktu (uzyskanym podczas teleporady) będą mogli wykonywać badania pod kątem zakażenia koronawirusem.
W tej chwili w Warszawie działa już 12 z 14 takich punktów, z czego dziewięć z nich w formule "drive-thru". Testy są realizowane nieodpłatnie – badania finansuje Narodowy Fundusz Zdrowia. Mieszkańcy ze skierowaniem od lekarza POZ na pobranie wymazu mogą wykonać testy w dowolnie wybranym punkcie, niezależnie od miejsca zamieszkania.
Szczegóły dotyczące punktów pobrań w miejskich przychodniach: https://warszawa19115.pl/-/opieka-zdrowotna
Jednocześnie w obszarze służby zdrowia, Warszawa oczekuje:
- utworzenia szpitali dedykowanych pacjentom zakażonych COVID-19, zamiast rozproszenia ich w poszczególnych szpitalach;
- stworzenia harmonogramu przekształcenia kolejnych szpitali do walki z COVID-19, a przede wszystkim pilnego utworzenia szpitali polowych, przy zabezpieczeniu ciągłości udzielania świadczeń dla osób niezakażonych;
- włączenia do walki z COVID-19 szpitali niepublicznych, zarówno dotyczy to personelu medycznego, jak i łóżek covidowych;
- włączenia studentów medycyny, personelu medycznego z zagranicy do walki z COVID-19;
- przygotowania izolatoriów.
Edukacja
Stolica przygotowała się do prowadzenia nauki w trybie zdalnym oraz hybrydowym w tym roku szkolnym. Rekomendowano wprowadzenie takiego rozwiązania już 1 września, ale rząd nie wysłuchał propozycji miasta. Pomimo wdrożonych środków bezpieczeństwa w Warszawie mamy już 286 odnotowanych zakażeń koronawirusem w ponad 160 placówkach. 642 osoby przebywają aktualnie na kwarantannie (426 uczniów, 199 nauczycieli, 17 pracowników administracji i obsługi). A od 1 września kwarantanną objęto już 1734 osoby.
Przygotowania do nauki w trybach innych niż stacjonarnych trwają od kwietnia, kiedy rozpoczęto proces budowania platformy edukacyjnej eduwarszawa.pl, która docelowo obejmie 30 tysięcy nauczycieli oraz 260 tys. uczniów. Koszt jej wdrożenia i zakupu licencji MS Office365 dla nauczycieli i uczniów to 12 mln zł.
W wakacje przeprowadzono też ankiety jak wyglądała nauka zdalna (w ponad 360 placówkach) oraz przeszkoliliśmy nauczycieli do pracy na nowej platformie.
A ponieważ dyrektorzy zgłaszali włodarzom miasta brak spójnych, jasnych i precyzyjnych wytycznych rządowych i MEN w tym zakresie, przygotowaliśmy „Warszawskie wytyczne edukacyjne - nauka w czasie pandemii", które zawierają wzory regulaminów, instrukcji do łatwego i szybkiego wykorzystania przez dyrektorów oraz rekomendacje dla dyrektorów wszystkich rodzajów placówek jak uczyć m.in. w trybach – mieszanym i zdalnym.
Zadbano o osobiste bezpieczeństwo nauczycieli oraz pozostałych pracowników oświaty i w maju zakupiono środki ochrony osobistej dla ponad 39 tys. nauczycieli i pracowników oświaty za ponad 2,5 mln zł.
Przeznaczono także 1,1 mln zł na 23,5 tys. paczek żywnościowych i 3 tys. ciepłych posiłków dla uczniów w trudnej sytuacji materialnej, niekorzystających z pomocy OPS.
Zadbano też o sprzęt komputerowy (zakupy i wypożyczenia) - dla 5 tys. nauczycieli i uczniów (2,4 mln zł łącznie z projektami unijnymi).
I przeznaczono ponad 1,2 mln zł na szczepienia przeciwko grypie dla nauczycieli oraz pracowników obsługi i administracji.
W wakacje uczniowie w ramach Warszawskiej Szkoły Letniej mogli skorzystać z bezpłatnych korepetycji. Powstało też Warszawskie Repozytorium Pomysłów oraz infolinia dla rodziców.
Podejmuje się już kolejne działania - umożliwia się m.in. szkołom podstawowym korzystanie z infrastruktury sportowej i pomieszczeń w szkołach ponadpodstawowych. W przygotowaniu są kolejne materiały i poradniki dla dyrektorów, dotyczące funkcjonowania placówek w czasie pandemii. Warszawa będzie nadal podnosić kompetencje cyfrowe nauczycieli, a do platformy zostaną przyłączone kolejne szkoły. Dzieci objęte pomocą OPS, a znajdujące się na nauczaniu zdalnym, będą mogły korzystać z posiłków m.in. z puli środków dyrektorskich.
Oczekiwania:
- testy dla nauczycieli i uczniów wracających z kwarantanny;
- wprowadzenie nauczania hybrydowego w szkołach podstawowych dla klas 5-8, o sposobie przejścia w tryb hybrydowy w porozumieniu z organem prowadzącym decyduje dyrektor;
- pilne wprowadzenie uprawnień dla dyrektorów SP do zawieszania zajęć i przechodzenia na naukę zdalną adekwatnie do potrzeb szkoły - uwzględniających kwarantanny zwolnienia lekarskie nauczycieli, a nie tylko COVID-19;
- zwiększenia subwencji oświatowej celem doposażenia szkół, uczniów i nauczycieli w komputery i laptopy. Potrzeba 5,8 mln zł dla 3 000 nauczycieli i 3 300 uczniów szkół ponadpodstawowych - laptopy, komputery, tablety – 1300 nauczycieli i 1300 uczniów (4,2 mln zł), oprogramowanie: 560 nauczycieli i 640 uczniów, inne wyposażenie: mikrofony, słuchawki – 800 nauczycieli i 660 uczniów, Internet – 340 nauczycieli i 700 uczniów.
Transport publiczny
Od samego początku epidemii Warszawa dba o bezpieczeństwo pasażerów i pracowników Warszawskiego Transportu Publicznego. Prowadzimy codzienną staranną dezynfekcję pojazdów - nie tylko ręczną, ale także zamgławianie, dezynfekcję elektrostatyczną i ozonowanie wewnętrznej powierzchni pojazdu. Dodatkowo prowadzi się codzienne badania obciążenia, które pozwalają elastycznie dostosowywać rozkłady jazdy.
Z użycia wyłączone zostały przyciski otwierające drzwi i przyciski przystanku na żądanie. Drzwi otwiera kierowca, autobusy stają na wszystkich przystankach, także tych na żądanie.
Stolica stara się nie dopuścić do sytuacji, w której autobusy, tramwaje czy metro przewożą zbyt dużą liczbę pasażerów, dlatego miejski tabor jest wykorzystywany w 100 proc.
Na najbardziej obciążone linie kieruje się dodatkowy i większy tabor (w miarę jego dostępności), ponadto na bieżąco monitoruje się liczbę pasażerów korzystających z autobusowych linii szkolnych i miasto jest w stałym kontakcie z poszczególnymi przedstawicielami szkół i dzielnic. Na podstawie powyższego poprawiono np. ofertę na linii 304 i 323.
Tylko w ostatnim czasie zakupiliśmy 46 nowych składów kolei podziemnej, 160 autobusów elektrycznych i ponad 100 nowoczesnych tramwajów. Są to jedne z największych zamówień w historii, jednak dostawy nie mogą nastąpić dnia na dzień.
Dba się też o bezpieczeństwo kierowców i motorniczych – zapewniono dla nich środki ochrony osobistej i substancje dezynfekującej dla prowadzących pojazdy WTP. Dodatkowo wyłączono z użytkowania strefy przy kabinie prowadzącego pojazd i pierwszych drzwi pojazdów WTP.
Wprowadzono odpowiednią organizację pracy osób pracujących wg harmonogramu, w szczególności ograniczenie do niezbędnego minimum spotkania następujących po sobie zmian. Realizuje się umowę na badania pracowników ZTM pod kątem COVID-19.
Powstały też nowe procedury postępowania kontrolerów biletów ZTM w przypadku: stwierdzenia przekroczenia dopuszczalnej liczby osób w pojeździe WTP; zauważenia w pojeździe WTP osoby, której stan zdrowia może wskazywać zakażenie COVID-19 lub takiej, która nie ma zakrytych ust i nosa.
Dba się o to, by pasażerowie przestrzegali zaleceń sanitarnych, dlatego prowadzi się akcje rozdawania maseczek przez kontrolerów biletów.
Dodatkowo realizuje się akcje informacyjne przypominające o aktualnych ograniczeniach i obowiązkach wynikających z pandemii COVID-19.
Oczekiwania w obszarze transportu:
- wsparcie policji w kontrolowaniu i egzekwowaniu właściwych zachowań w pojazdach Warszawskiego Transportu Publicznego (kontrole zasłaniania ust i nosa, ograniczenia w liczbie osób w taborze),
- wsparcie finansowe rządu dla organizatorów i operatorów transportu publicznego (utrata dochodów, drastyczny wzrost wydatków związanych z walką z COVID-19),
- publikowanie z odpowiednim wyprzedzeniem aktów prawnych i wytycznych,
- wytyczne dla dużych akcji, np. święto Wszystkich Świętych.
Źródło: UM Warszawa